menu close arrow_back_ios arrow_back_ios person_add home

Współczesna Dietetyka | 41/2022

W czasie, gdy przekazujemy niniejsze wydanie „Współczesnej Dietetyki” do druku, równocześnie w wydawnictwie trwają intensywne przygotowania do nowego przedsięwzięcia – I Ogólnopolskiej Konferencji, którą dla Was organizujemy. Wydanie nr 41 magazynu jest dla nas szczególne, ponieważ będzie nam towarzyszyło podczas wydarzenia w Poznaniu już 4 czerwca.

Z myślą o naszych Czytelnikach, którzy chcieliby szerzej poznać zagadnienia poruszane podczas Konferencji oraz tych z Was, których być może na niej zabraknie, bieżące wydanie poświęciliśmy w dużej mierze tematyce zdrowia kobiet, która stanowi motyw przewodni eventu.

I Ogólnopolska Konferencja Współczesna Dietetyka o zdrowiu kobiet to wyjątkowe przedsięwzięcie, dedykowane w całości kobiecie–pacjentowi w gabinecie dietetycznym. Z tej perspektywy zostaną na niej omówione zagadnienia pogrupowane w 5 bloków tematycznych:

  • Otyłość i jej powikłania
  • Zdrowie prokreacyjne kobiety
  • Wsparcie żywieniowe kobiet w czasie leczenia
  • Mikrobiota i probiotykoterapia
  • Dieta a choroby neurodegeneracyjne.

W nawiązaniu do prezentowanych wyżej bloków, w aktualnym numerze Czytelnicy mogą zapoznać się bliżej z ich tematyką, sięgając po teksty oznaczone zieloną belką konferencyjną. Poruszamy m.in. zagadnienia niepłodności kobiecej oraz skutecznej dietoterapii i suplementacji wspierającej płodność. Wskazujemy przyczyny oraz metody diagnostyki hiperandrogenizmu u kobiet. Omawiamy rodzaje chorób autoimmunologicznych, które wiąże się z różnicami chromosomów płci, a także przybliżamy ważne składniki diety kobiet w ciąży oraz karmiących piersią.

Z nadzieją na owocne spotkanie z naszymi Czytelnikami, życzę wspaniałej lektury.

Do zobaczenia 4 czerwca w Poznaniu oraz online!

 

Anna Gadzińska-Kryjak
Redaktorka naczelna

 

 

Dietetyka jest obszarem, który przez ostatnie lata bardzo się rozszerzył jeśli chodzi o profil pacjentów zgłaszających się do gabinetów dietetycznych. Potrafimy wspomóc leczenie w wielu jednostkach chorobowych, do których rekomendacje i wyniki badań przedstawiamy regularnie w czasopiśmie. Niemniej, patrząc na statystyki, nadal naszym częstym pacjentem jest pacjent z nadmierną masą ciała i wciąż badane są optymalnie modele żywienia oraz porównywana jest ich efektywność w redukcji masy ciała.

W tym numerze przedstawiamy podsumowanie dostępnych informacji odnośnie do strategii leczenia otyłości w procesie odchudzania. Warto zapoznać się z przeglądem diet opartych na manipulacji zawartością makroskładników opartych na ograniczeniu określonych pokarmów i ich grup oraz na manipulacji oknem żywieniowym.

W bieżącym numerze nie zabraknie treści z zakresu, w którym pracuję z pacjentami w gabinecie i studentami jako wykładowca przez ostatnie lata, czyli dietoterapii niepłodności. Prowadząc pacjenta, pacjentkę czy parę starającą się o dziecko, ze zdiagnozowaną niepłodnością, przygotowującą się do zabiegu technikami rozrodu wspomaganego, współpracuję m.in. z ginekologiem, endokrynologiem i psychologiem.

Podkreślam jednocześnie, jak w wielu przypadkach kluczowe znaczenie mają zmiany stylu życia, regulacji masy ciała oraz wprowadzenie określonych interwencji żywieniowych. Potwierdzają to zarówno badania naukowe, jak i efekty praktyki dietetycznej. Rola dietetyka będzie zależna od przyczyny niepłodności. Co do określonych interwencji dietetycznych mamy zgodność stanowisk naukowych, jednak w wielu obszarach nadal trwają badania, których wyniki nie są jednoznaczne. Zachęcam do zapoznania się z rekomendacjami i analizą wyników badań w tym zakresie.

 

Sylwia Leszczyńska
Redaktor prowadząca

 

WEB_Strona_01.png


Article image

CIĄŻA, KARMIENIE, PŁODNOŚĆ

Niepłodność kobieca – interwencje dietetyczne

Dr. n. med. i n. o zdr. Agata Stróżyk

Niepłodność kobieca stanowi trudny temat w gabinecie dietetyka ze względu na brak rekomendacji jednoznacznie określających wsparcie żywieniowe w tej grupie pacjentek. W przypadku kobiet z niepłodnością ze współistniejącą nadwagą i otyłością pierwszym krokiem powinna być próba redukcji masy ciała. Najwięcej danych dotyczących niepłodności kobiecej odnosi się do pacjentek z zespołem policystycznych jajników (PCOS). W tym artykule zostały podsumowane rekomendacje towarzystw polskich i zagranicznych dotyczące postępowania żywieniowego u pacjentek z niepłodnością (zwłaszcza PCOS) oraz badania oceniające skuteczność interwencji dietetycznych i suplementacji w leczeniu kobiet z niepłodnością.

 

czytaj dalej

CIĄŻA, KARMIENIE, PŁODNOŚĆ

Niepłodność kobieca – interwencje dietetyczne

Dr. n. med. i n. o zdr. Agata Stróżyk

Article image

Niepłodność kobieca stanowi trudny temat w gabinecie dietetyka ze względu na brak rekomendacji jednoznacznie określających wsparcie żywieniowe w tej grupie pacjentek. W przypadku kobiet z niepłodnością ze współistniejącą nadwagą i otyłością pierwszym krokiem powinna być próba redukcji masy ciała. Najwięcej danych dotyczących niepłodności kobiecej odnosi się do pacjentek z zespołem policystycznych jajników (PCOS). W tym artykule zostały podsumowane rekomendacje towarzystw polskich i zagranicznych dotyczące postępowania żywieniowego u pacjentek z niepłodnością (zwłaszcza PCOS) oraz badania oceniające skuteczność interwencji dietetycznych i suplementacji w leczeniu kobiet z niepłodnością.

 

Czytam więcej
Article image

CIĄŻA, KARMIENIE, PŁODNOŚĆ

Korzyści ze stosowania oleju rzepakowego w diecie ciężarnych oraz karmiących

mgr Justyna Malinowska

Żywienie kobiet w ciąży i karmiących to temat niezmiennie aktualny i wzbudzający dużo zainteresowania, a czasem i kontrowersji. Jedną z nich jest jakość stosowanego w tej grupie tłuszczu. Niepewność tę pogłębia bogactwo dostępnych na rynku olejów i doniesienia na temat ich walorów prozdrowotnych. Wyniki badań wskazują na korzystny wpływ jednego z najbardziej podstawowych, czyli oleju rzepakowego.

czytaj dalej

CIĄŻA, KARMIENIE, PŁODNOŚĆ

Korzyści ze stosowania oleju rzepakowego w diecie ciężarnych oraz karmiących

mgr Justyna Malinowska

Article image

Żywienie kobiet w ciąży i karmiących to temat niezmiennie aktualny i wzbudzający dużo zainteresowania, a czasem i kontrowersji. Jedną z nich jest jakość stosowanego w tej grupie tłuszczu. Niepewność tę pogłębia bogactwo dostępnych na rynku olejów i doniesienia na temat ich walorów prozdrowotnych. Wyniki badań wskazują na korzystny wpływ jednego z najbardziej podstawowych, czyli oleju rzepakowego.

Czytam więcej
Article image

DIAGNOSTYKA

Przyczyny i diagnostyka hiperandrogenizmu u kobiet

Hiperandrogenizm jest najczęstszym zaburzeniem endokrynologicznym, dotykającym kobiety w wieku rozrodczym, a wpływającym istotnie na płodność, wygląd czy ryzyko innych zaburzeń, jak np. insulinooporność. Z tego artykułu dowiesz się, jakie są przyczyny i jak przebiega diagnostyka hiperandrogenizmu oraz które elementy diety i stylu życia mogą nasilać jego objawy.

czytaj dalej

DIAGNOSTYKA

Przyczyny i diagnostyka hiperandrogenizmu u kobiet

Article image

Hiperandrogenizm jest najczęstszym zaburzeniem endokrynologicznym, dotykającym kobiety w wieku rozrodczym, a wpływającym istotnie na płodność, wygląd czy ryzyko innych zaburzeń, jak np. insulinooporność. Z tego artykułu dowiesz się, jakie są przyczyny i jak przebiega diagnostyka hiperandrogenizmu oraz które elementy diety i stylu życia mogą nasilać jego objawy.

Czytam więcej
Article image

PSYCHODIETETYKA

Mindful eating, czyli jak zaufać mądrości własnego ciała

mgr Natalia Wódzka-Jedynasty

Uważne jedzenie pozwala w pełni smakować, wąchać, patrzeć, cieszyć się posiłkiem. Uświadamia, że na jedzenie oraz na myśli o jedzeniu mamy taki sam wpływ jak na inne aspekty naszego życia. Czy uważne jedzenie może być zatem wsparciem w redukcji jedzenia emocjonalnego oraz wspomóc walkę z objadaniem się? Czy jest to tylko kolejna moda, czy może jednak pomóc w zmianie zachowań żywieniowych? Czym jest mindful eating?

czytaj dalej

PSYCHODIETETYKA

Mindful eating, czyli jak zaufać mądrości własnego ciała

mgr Natalia Wódzka-Jedynasty

Article image

Uważne jedzenie pozwala w pełni smakować, wąchać, patrzeć, cieszyć się posiłkiem. Uświadamia, że na jedzenie oraz na myśli o jedzeniu mamy taki sam wpływ jak na inne aspekty naszego życia. Czy uważne jedzenie może być zatem wsparciem w redukcji jedzenia emocjonalnego oraz wspomóc walkę z objadaniem się? Czy jest to tylko kolejna moda, czy może jednak pomóc w zmianie zachowań żywieniowych? Czym jest mindful eating?

Czytam więcej
Article image

PSYCHODIETETYKA

Jak emocje wpływają na nasze wybory żywieniowe?

dr n. biomed. Joanna Jurek

Wpływ emocji na codzienny sposób odżywiania jest różny i zwykle zależy od naszych indywidualnych cech, jak na przykład powściągliwość i umiejętność powstrzymania się od nadmiernego spożycia pokarmów, zwłaszcza tych o dużej smakowitości*, w odpowiedzi na nasilone emocje. Badania naukowe, oparte na teorii rozregulowanej pod wpływem emocji zdolności do przyjmowania pokarmu, wyraźnie wskazują na znaczenie różnic indywidualnych w obserwowanych efektach. Na przykład osoby będące pod wpływem stresu, zwłaszcza tego emocjonalnego, zazwyczaj spożywają większe ilości pokarmu niż w stanie relaksu1.


*Pokarmy o dużej smako­witości to między innymi wysokotłuszczowe i bogate w węglowodany produkty, jak chipsy, wyroby piekarnicze, ciasta, pączki.

 

czytaj dalej

PSYCHODIETETYKA

Jak emocje wpływają na nasze wybory żywieniowe?

dr n. biomed. Joanna Jurek

Article image

Wpływ emocji na codzienny sposób odżywiania jest różny i zwykle zależy od naszych indywidualnych cech, jak na przykład powściągliwość i umiejętność powstrzymania się od nadmiernego spożycia pokarmów, zwłaszcza tych o dużej smakowitości*, w odpowiedzi na nasilone emocje. Badania naukowe, oparte na teorii rozregulowanej pod wpływem emocji zdolności do przyjmowania pokarmu, wyraźnie wskazują na znaczenie różnic indywidualnych w obserwowanych efektach. Na przykład osoby będące pod wpływem stresu, zwłaszcza tego emocjonalnego, zazwyczaj spożywają większe ilości pokarmu niż w stanie relaksu1.


*Pokarmy o dużej smako­witości to między innymi wysokotłuszczowe i bogate w węglowodany produkty, jak chipsy, wyroby piekarnicze, ciasta, pączki.

 

Czytam więcej
Article image

LECZENIE NADWAGI I OTYŁOŚCI

Standardy w terapii otyłości. Przegląd strategii dietetycznych

dr n. biomed. Joanna Jurek

Podstawowym celem leczenia otyłości, jest nie tylko przywrócenie prawidłowej masy ciała, ale również zmniejszenie ryzyka występowania powikłań związanych z nadmierną wagą ciała. Jako pierwszą linię interwencji najczęściej wykorzystuje się interwencje zakładające wprowadzanie zmian w zakresie prowadzonego dotychczas stylu życia, w tym sposobu odżywiania, uprawianej formy aktywności fizycznej czy snu8.

 

czytaj dalej

LECZENIE NADWAGI I OTYŁOŚCI

Standardy w terapii otyłości. Przegląd strategii dietetycznych

dr n. biomed. Joanna Jurek

Article image

Podstawowym celem leczenia otyłości, jest nie tylko przywrócenie prawidłowej masy ciała, ale również zmniejszenie ryzyka występowania powikłań związanych z nadmierną wagą ciała. Jako pierwszą linię interwencji najczęściej wykorzystuje się interwencje zakładające wprowadzanie zmian w zakresie prowadzonego dotychczas stylu życia, w tym sposobu odżywiania, uprawianej formy aktywności fizycznej czy snu8.

 

Czytam więcej
Article image

Z GABINETU DIETETYKA

Choroby autoimmunologiczne u kobiet. SLE, łuszczyca, RZS, zespół Sjörgena – znaczenie czynników hormonalnych i dietetycznych

dr n. biomed. Joanna Jurek

Szacuje się, że na całym świecie 4% ogólnej populacji zmaga się z co najmniej jedną chorobą autoimmunologiczną, niemniej jednak częstotliwość występowania, podobnie jak objawy i stopień nasilenia tych chorób znacząco różni się u mężczyzn i kobiet. Zjawisko to najczęściej tłumaczy się czynnikami genetycznymi, a także rozbieżnościami w zakresie hormonów płciowych, które jak się okazuje, również mogą wpływać na funkcjonowanie układu odpornościowego.

 

czytaj dalej

Z GABINETU DIETETYKA

Choroby autoimmunologiczne u kobiet. SLE, łuszczyca, RZS, zespół Sjörgena – znaczenie czynników hormonalnych i dietetycznych

dr n. biomed. Joanna Jurek

Article image

Szacuje się, że na całym świecie 4% ogólnej populacji zmaga się z co najmniej jedną chorobą autoimmunologiczną, niemniej jednak częstotliwość występowania, podobnie jak objawy i stopień nasilenia tych chorób znacząco różni się u mężczyzn i kobiet. Zjawisko to najczęściej tłumaczy się czynnikami genetycznymi, a także rozbieżnościami w zakresie hormonów płciowych, które jak się okazuje, również mogą wpływać na funkcjonowanie układu odpornościowego.

 

Czytam więcej

Z GABINETU DIETETYKA

Zastosowanie probiotyków w chorobach autoimmunologicznych

mgr Zuzanna Przewoźny

Article image

Choroby autoimmunologiczne (ChA) zwane są też autoimmunizacyjnymi czy chorobami z autoagresji. Podłoże ChA jest złożone i niekoniecznie zależne od jednego konkretnego czynnika. Przyczyn często upatruje się w genach, których ekspresja zależna jest od czynnika środowiskowego, ale też indywidualnej sprawności działania mechanizmów immunologicznych.

 

Czytam więcej
Article image

Z GABINETU DIETETYKA

Żywienie w chorobie Alzheimera

mgr Joanna Walasek

W związku z obserwowanym od dłuższego czasu narastającym zjawiskiem starzenia się społeczeństwa, zwiększa się ryzyko występowania różnych zespołów otępiennych u osób w wieku podeszłym. Przypuszcza się, że na różne postaci otępień może cierpieć ponad 0,5 mln Polaków, z czego u 250 tys. osób występuje otępienie typu alzheimerowskiego. Choroba Alzheimera (ang. Alzheimer’s disease, AD) dotyka najczęściej osoby między 6. a 9. dekadą życia, gdzie częstość jej występowania u osób w wieku 60 lat może sięgać 1% i wykazuje tendencję wzrostową wraz z upływem lat1.

czytaj dalej

Z GABINETU DIETETYKA

Żywienie w chorobie Alzheimera

mgr Joanna Walasek

Article image

W związku z obserwowanym od dłuższego czasu narastającym zjawiskiem starzenia się społeczeństwa, zwiększa się ryzyko występowania różnych zespołów otępiennych u osób w wieku podeszłym. Przypuszcza się, że na różne postaci otępień może cierpieć ponad 0,5 mln Polaków, z czego u 250 tys. osób występuje otępienie typu alzheimerowskiego. Choroba Alzheimera (ang. Alzheimer’s disease, AD) dotyka najczęściej osoby między 6. a 9. dekadą życia, gdzie częstość jej występowania u osób w wieku 60 lat może sięgać 1% i wykazuje tendencję wzrostową wraz z upływem lat1.

Czytam więcej
Article image

Z GABINETU DIETETYKA

Bakterie probiotyczne w przewodzie pokarmowym człowieka jako czynnik stymulujący układ odpornościowy

mgr Agnieszka Zdonek

Bakterie jelitowe rozwijają i regulują układ odpornościowy, a ten wpływa na skład mikrobiomu jelitowego, zwłaszcza poprzez kontrolowanie przerostu niektórych bakterii oraz reagowanie na bakterie chorobotwórcze. Interakcja ta jest regulowana także przez mikroorganizmy, które bezpośrednio reagują na bakterie chorobotwórcze lub stymulują układ odpornościowy do tego samego14.

czytaj dalej

Z GABINETU DIETETYKA

Bakterie probiotyczne w przewodzie pokarmowym człowieka jako czynnik stymulujący układ odpornościowy

mgr Agnieszka Zdonek

Article image

Bakterie jelitowe rozwijają i regulują układ odpornościowy, a ten wpływa na skład mikrobiomu jelitowego, zwłaszcza poprzez kontrolowanie przerostu niektórych bakterii oraz reagowanie na bakterie chorobotwórcze. Interakcja ta jest regulowana także przez mikroorganizmy, które bezpośrednio reagują na bakterie chorobotwórcze lub stymulują układ odpornościowy do tego samego14.

Czytam więcej
Article image

Z GABINETU DIETETYKA

Wsparcie probiotyczne pacjenta z zespołem jelita nadwrażliwego

Daria Kotek

Zespół jelita nadwrażliwego (IBS, irritable bowel syndrome), to choroba czynnościowa jelit, charakteryzująca się bólami brzucha, zaparciami, biegunkami1. IBS został sklasyfikowany w kryteriach rzymskich IV do kategorii C1, która należy do najczęstszych zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego. Z badań wynika, że wystąpienie IBS przyczynia się do znacznego pogorszenia komfortu życia, a rodzaj spożywanej żywności wywiera duży wpływ na samopoczucie i stan zdrowia chorego.

https://www.vivomixx.eu/pl

czytaj dalej

Z GABINETU DIETETYKA

Wsparcie probiotyczne pacjenta z zespołem jelita nadwrażliwego

Daria Kotek

Article image

Zespół jelita nadwrażliwego (IBS, irritable bowel syndrome), to choroba czynnościowa jelit, charakteryzująca się bólami brzucha, zaparciami, biegunkami1. IBS został sklasyfikowany w kryteriach rzymskich IV do kategorii C1, która należy do najczęstszych zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego. Z badań wynika, że wystąpienie IBS przyczynia się do znacznego pogorszenia komfortu życia, a rodzaj spożywanej żywności wywiera duży wpływ na samopoczucie i stan zdrowia chorego.

https://www.vivomixx.eu/pl

Czytam więcej
Article image

NOWOŚCI W ŻYWNOŚCI

Dieta ketogenna – rola w medycynie

dr n. med. i n. o zdr. Ewa Ehmke vel Emczyńska – Seliga

Obecnie dieta ketogenna czy raczej ketogeniczna jest bardzo popularną metodą żywienia wśród osób ćwiczących czy odchudzających się. Firmy cateringowe oferują keto dietę, tzw. pudełkową. W popularnych sklepach znajdziemy produkty oznaczone jako keto, a w wybranych restauracjach czy cukierniach możemy zamówić dania i desery z takim dopiskiem. Osoby stosujące ten model odżywiania chwalą sobie szybkie efekty, smak oraz brak odczuwania głodu. Jednak ketogenny styl życia różni się pod wieloma względami od diety ketogennej stosowanej w medycynie.

czytaj dalej

NOWOŚCI W ŻYWNOŚCI

Dieta ketogenna – rola w medycynie

dr n. med. i n. o zdr. Ewa Ehmke vel Emczyńska – Seliga

Article image

Obecnie dieta ketogenna czy raczej ketogeniczna jest bardzo popularną metodą żywienia wśród osób ćwiczących czy odchudzających się. Firmy cateringowe oferują keto dietę, tzw. pudełkową. W popularnych sklepach znajdziemy produkty oznaczone jako keto, a w wybranych restauracjach czy cukierniach możemy zamówić dania i desery z takim dopiskiem. Osoby stosujące ten model odżywiania chwalą sobie szybkie efekty, smak oraz brak odczuwania głodu. Jednak ketogenny styl życia różni się pod wieloma względami od diety ketogennej stosowanej w medycynie.

Czytam więcej
Article image

DIETETYKA ONKOLOGICZNA

Żywienie dojelitowe – co pacjent powinien o nim wiedzieć

mgr Bożena Bronek

Pacjent, u którego na skutek choroby dochodzi do problemów w przyjmowaniu pokarmów drogą doustną, staje często przed koniecznością włączenia żywienia dojelitowego lub pozajelitowego. Niewielu chorych zdaje sobie sprawę, jak ten sposób żywienia wygląda. Poniżej przedstawiamy wskazówki doświadczonej pielęgniarki, Bożeny Bronek, która podpowiada, w jaki sposób wyjaśnić pacjentowi zasady żywienia dojelitowego.

czytaj dalej

DIETETYKA ONKOLOGICZNA

Żywienie dojelitowe – co pacjent powinien o nim wiedzieć

mgr Bożena Bronek

Article image

Pacjent, u którego na skutek choroby dochodzi do problemów w przyjmowaniu pokarmów drogą doustną, staje często przed koniecznością włączenia żywienia dojelitowego lub pozajelitowego. Niewielu chorych zdaje sobie sprawę, jak ten sposób żywienia wygląda. Poniżej przedstawiamy wskazówki doświadczonej pielęgniarki, Bożeny Bronek, która podpowiada, w jaki sposób wyjaśnić pacjentowi zasady żywienia dojelitowego.

Czytam więcej

NEWSLETTER

Polskie dzieci tyją najszybciej w Europie?

Redakcja

Podczas kongresu Impact`22 w Poznaniu prezes Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości profesor Paweł Bogdański wskazał, że pod względem liczby dzieci z nadwagą Polska zajmuje niechlubne, 5 miejsce. Polskie dzieci tyją najszybciej w całej Europie. Szacuje się, że  każdego roku w naszym kraju będzie przybywać 400 tysięcy dzieci z nadmierną masą ciała, w tym 80 tyś będzie chorowało na otyłość. Naukowcy alarmują, że najprawdopodobniej będzie to pierwsze  pokolenie, które z powodu otyłości i jej licznych powikłań będzie żyło krócej niż ich rodzice i dziadkowie.

czytaj dalej

NEWSLETTER

Polskie dzieci tyją najszybciej w Europie?

Redakcja

Podczas kongresu Impact`22 w Poznaniu prezes Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości profesor Paweł Bogdański wskazał, że pod względem liczby dzieci z nadwagą Polska zajmuje niechlubne, 5 miejsce. Polskie dzieci tyją najszybciej w całej Europie. Szacuje się, że  każdego roku w naszym kraju będzie przybywać 400 tysięcy dzieci z nadmierną masą ciała, w tym 80 tyś będzie chorowało na otyłość. Naukowcy alarmują, że najprawdopodobniej będzie to pierwsze  pokolenie, które z powodu otyłości i jej licznych powikłań będzie żyło krócej niż ich rodzice i dziadkowie.

Czytam więcej

Nadzór merytoryczny

REDAKTOR PROWADZĄCA

dr n. med. Aneta Kościołek

REDAKTOR NACZELNA

Anna Gadzińska-Kryjak


Wszystkie wydania