Współczesna Dietetyka | 28/2020

Okres laktacji to czas, w którym w organizmie kobiety zachodzą zmiany, mające zapewnić jego właściwe funkcjonowanie i możliwość produkowania pokarmu dla dziecka. Zmiany te dotyczą fizjologii, ale też regulacji hormonalnej i mają na celu między innymi zapewnienie odpowiedniej wartości odżywczej mleka kobiecego. Karmienie piersią wiąże się ze zwiększonym zapotrzebowaniem na niektóre składniki odżywcze i zwykle wymaga nie tylko pewnych modyfikacji w sposobie odżywiania matki, ale też odpowiedniej suplementacji.
CIĄŻA, KARMIENIE, PŁODNOŚĆ
Okres laktacji to czas, w którym w organizmie kobiety zachodzą zmiany, mające zapewnić jego właściwe funkcjonowanie i możliwość produkowania pokarmu dla dziecka. Zmiany te dotyczą fizjologii, ale też regulacji hormonalnej i mają na celu między innymi zapewnienie odpowiedniej wartości odżywczej mleka kobiecego. Karmienie piersią wiąże się ze zwiększonym zapotrzebowaniem na niektóre składniki odżywcze i zwykle wymaga nie tylko pewnych modyfikacji w sposobie odżywiania matki, ale też odpowiedniej suplementacji.
Nie od dziś wiadomo, że styl życia ma wpływ na przebieg ciąży, rozwój płodu oraz zdrowie matki i dziecka zarówno w perspektywie krótko-, jak i długoterminowej. Zaburzenia odżywiania niosą za sobą negatywne skutki zdrowotne dla chorych, jednak kobiety ciężarne są szczególnie narażone na nieprzyjemne konsekwencje związane z występowaniem owych schorzeń, które wiązać mogą się nie tylko z wystąpieniem komplikacji, ale także śmierci zarówno dziecka, jak i matki.
CIĄŻA, KARMIENIE, PŁODNOŚĆ
Nie od dziś wiadomo, że styl życia ma wpływ na przebieg ciąży, rozwój płodu oraz zdrowie matki i dziecka zarówno w perspektywie krótko-, jak i długoterminowej. Zaburzenia odżywiania niosą za sobą negatywne skutki zdrowotne dla chorych, jednak kobiety ciężarne są szczególnie narażone na nieprzyjemne konsekwencje związane z występowaniem owych schorzeń, które wiązać mogą się nie tylko z wystąpieniem komplikacji, ale także śmierci zarówno dziecka, jak i matki.
Otyłość to złożona choroba przewlekła charakteryzująca się zwiększeniem masy ciała poprzez wzrost ilości tkanki tłuszczowej w organizmie. Przyczynia się do powstania licznych komplikacji zdrowotnych. Statystyki dotyczące liczby osób z nadwagą i otyłością są alarmujące, a konsekwencje zdrowotne otyłości stanowią ogromne obciążenie dla służby zdrowia i kluczowe wyzwanie dla zdrowia publicznego, dlatego nieustannie trwa poszukiwanie rozwiązań mających na celu normalizację masy ciała w poszczególnych populacjach1,2. Do takich rozwiązań, zdaniem ekspertów, może należeć zmiana modelu żywienia na bardziej roślinny – wegetariański7.
TEMAT NUMERU
Otyłość to złożona choroba przewlekła charakteryzująca się zwiększeniem masy ciała poprzez wzrost ilości tkanki tłuszczowej w organizmie. Przyczynia się do powstania licznych komplikacji zdrowotnych. Statystyki dotyczące liczby osób z nadwagą i otyłością są alarmujące, a konsekwencje zdrowotne otyłości stanowią ogromne obciążenie dla służby zdrowia i kluczowe wyzwanie dla zdrowia publicznego, dlatego nieustannie trwa poszukiwanie rozwiązań mających na celu normalizację masy ciała w poszczególnych populacjach1,2. Do takich rozwiązań, zdaniem ekspertów, może należeć zmiana modelu żywienia na bardziej roślinny – wegetariański7.
Amerykańskie Centra Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) szacują, że stres stanowi około 75% wszystkich przyczyn wizyt u lekarzy1. Badania wskazują, że stres może być jedną z przyczyn choroby wrzodowej żołądka, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy typu 2., otyłości oraz zaburzeń depresyjnych. W kontroli reakcji organizmu na stres, oprócz psychologicznych metod pozwalających na radzenie sobie z nim, istotną rolę pełni wsparcie żywieniowe pacjenta. Reakcja stresowa generuje zwiększone wymagania fizjologiczne dla organizmu, a osoby przewlekle zestresowane potrzebują żywności o dużej gęstości odżywczej, aby dostarczyć prekursorów do syntez neurohormonów. Paradoksalnie reakcja stresowa powoduje, że pacjenci chętniej spożywają produkt o niskiej gęstości odżywczej, a ich dieta jest mniej różnorodna.
PSYCHODIETETYKA
Amerykańskie Centra Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) szacują, że stres stanowi około 75% wszystkich przyczyn wizyt u lekarzy1. Badania wskazują, że stres może być jedną z przyczyn choroby wrzodowej żołądka, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy typu 2., otyłości oraz zaburzeń depresyjnych. W kontroli reakcji organizmu na stres, oprócz psychologicznych metod pozwalających na radzenie sobie z nim, istotną rolę pełni wsparcie żywieniowe pacjenta. Reakcja stresowa generuje zwiększone wymagania fizjologiczne dla organizmu, a osoby przewlekle zestresowane potrzebują żywności o dużej gęstości odżywczej, aby dostarczyć prekursorów do syntez neurohormonów. Paradoksalnie reakcja stresowa powoduje, że pacjenci chętniej spożywają produkt o niskiej gęstości odżywczej, a ich dieta jest mniej różnorodna.
Na początku procesu motywacyjnego często pojawia się ciekawość wobec aktywności fizycznej czy diety. Nie ma szczególnych trudności ze znalezieniem chęci do pracy. To, co najczęściej nie działa, to podjęcie ostatecznej decyzji oraz odnalezienie w sobie siły w tej chwili, w której obecnie jesteśmy i która ostatecznie warunkuje efekt na kolejny dzień. Warto również zwrócić uwagę na temat silnej woli i wytrwałości, aby dietę i aktywność podtrzymać, czyli zbudować nawyk.
PSYCHODIETETYKA
Na początku procesu motywacyjnego często pojawia się ciekawość wobec aktywności fizycznej czy diety. Nie ma szczególnych trudności ze znalezieniem chęci do pracy. To, co najczęściej nie działa, to podjęcie ostatecznej decyzji oraz odnalezienie w sobie siły w tej chwili, w której obecnie jesteśmy i która ostatecznie warunkuje efekt na kolejny dzień. Warto również zwrócić uwagę na temat silnej woli i wytrwałości, aby dietę i aktywność podtrzymać, czyli zbudować nawyk.
Wysiłek fizyczny niesie ze sobą wiele rozmaitych korzyści zdrowotnych. W ostatnich latach wzrosło zainteresowanie odnośnie do mikrobiomu jelitowego i jego znaczenia w funkcjonowaniu całego organizmu. Biorąc pod uwagę wpływ aktywności fizycznej na organizm, rozpoczęto również analizować jej oddziaływanie na modulację mikrobioty. Czy regularny wysiłek fizyczny wiąże się z polepszeniem stanu mikroflory naszych jelit – w niniejszym artykule dokonano analizy danych na ten temat.
DIETETYKA SPORTOWA
Wysiłek fizyczny niesie ze sobą wiele rozmaitych korzyści zdrowotnych. W ostatnich latach wzrosło zainteresowanie odnośnie do mikrobiomu jelitowego i jego znaczenia w funkcjonowaniu całego organizmu. Biorąc pod uwagę wpływ aktywności fizycznej na organizm, rozpoczęto również analizować jej oddziaływanie na modulację mikrobioty. Czy regularny wysiłek fizyczny wiąże się z polepszeniem stanu mikroflory naszych jelit – w niniejszym artykule dokonano analizy danych na ten temat.
Autyzm dziecięcy, zgodnie z klasyfikacją ICD-10, należy do grupy całościowych zaburzeń rozwojowych (F84). Zarówno w języku potocznym, jak i publikacjach naukowych funkcjonuje pojęcie zaburzeń ze spektrum autyzmu (ang. autism spectrum disorders, ASD bądź ASDs). Choroby spektrum autystycznego stanowią szeroką grupę zaburzeń rozwojowych, które zgodnie z klasyfikacją DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) – połączono razem.
DIETETYKA DZIECIĘCA
Autyzm dziecięcy, zgodnie z klasyfikacją ICD-10, należy do grupy całościowych zaburzeń rozwojowych (F84). Zarówno w języku potocznym, jak i publikacjach naukowych funkcjonuje pojęcie zaburzeń ze spektrum autyzmu (ang. autism spectrum disorders, ASD bądź ASDs). Choroby spektrum autystycznego stanowią szeroką grupę zaburzeń rozwojowych, które zgodnie z klasyfikacją DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) – połączono razem.
Toczeń rumieniowaty układowy (SLE, systemic lupus erythematosus) to choroba autoimmunologiczna dotykająca tkanki łącznej, prowadząca do przewlekłego procesu zapalnego i uszkodzenia wielonarządowego. U chorych stwierdza się występowanie przeciwciał przeciwko kwasom nukleinowym i związanym z nimi białkom. Tworzące się kompleksy immunologiczne gromadzą się w różnych narządach, doprowadzając do przewlekłego stanu zapalnego i uszkodzenia tkanek1.
Z GABINETU DIETETYKA
Toczeń rumieniowaty układowy (SLE, systemic lupus erythematosus) to choroba autoimmunologiczna dotykająca tkanki łącznej, prowadząca do przewlekłego procesu zapalnego i uszkodzenia wielonarządowego. U chorych stwierdza się występowanie przeciwciał przeciwko kwasom nukleinowym i związanym z nimi białkom. Tworzące się kompleksy immunologiczne gromadzą się w różnych narządach, doprowadzając do przewlekłego stanu zapalnego i uszkodzenia tkanek1.
Według U.S. News & World Report's Rankings do najlepszych diet zalicza się dietę śródziemnomorską (1 miejsce), DASH (2 miejsce), dietę fleksitarian (3 miejsce), dietę MIND (4 miejsce) i dietę strażników Wagi (4 miejsce). Niżej w rankingu znalazły się: Dieta Atkinsa (20 miejsce), Whole 30 (38 miejsce), Dieta keto (38 miejsce), Dunkana (41 miejsce), Body Reset (40 miejsce).
Z GABINETU DIETETYKA
Według U.S. News & World Report's Rankings do najlepszych diet zalicza się dietę śródziemnomorską (1 miejsce), DASH (2 miejsce), dietę fleksitarian (3 miejsce), dietę MIND (4 miejsce) i dietę strażników Wagi (4 miejsce). Niżej w rankingu znalazły się: Dieta Atkinsa (20 miejsce), Whole 30 (38 miejsce), Dieta keto (38 miejsce), Dunkana (41 miejsce), Body Reset (40 miejsce).
Łuszczyca to przewlekła choroba zapalna skóry, której zachorowalność dotyczy około 2% populacji na świecie1. W naszym kraju na łuszczycę zwykłą (psoriasis vulgaris) choruje ok. miliona osób4. U 24–41% pacjentów z łuszczycą w toku choroby dodatkowo diagnozuje się łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS)8. Istnieje wiele badań epidemiologicznych, które konfirmują zależność otyłości i łuszczycy jako istotnego czynnika jej rozwoju3. Stosowanie się do zaleceń żywieniowych w powyższych jednostkach chorobowych, w połączeniu z normalizacją masy ciała i zmianą stylu życia, wygłuszają u pacjentów przebieg choroby oraz zmniejszają ryzyko powikłań układu sercowo-naczyniowego2.
Z GABINETU DIETETYKA
Łuszczyca to przewlekła choroba zapalna skóry, której zachorowalność dotyczy około 2% populacji na świecie1. W naszym kraju na łuszczycę zwykłą (psoriasis vulgaris) choruje ok. miliona osób4. U 24–41% pacjentów z łuszczycą w toku choroby dodatkowo diagnozuje się łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS)8. Istnieje wiele badań epidemiologicznych, które konfirmują zależność otyłości i łuszczycy jako istotnego czynnika jej rozwoju3. Stosowanie się do zaleceń żywieniowych w powyższych jednostkach chorobowych, w połączeniu z normalizacją masy ciała i zmianą stylu życia, wygłuszają u pacjentów przebieg choroby oraz zmniejszają ryzyko powikłań układu sercowo-naczyniowego2.
Prawidłowe nawyki żywieniowe pozwalają na utrzymanie dobrego ogólnego stanu zdrowia oraz sprzyjają zachowaniu właściwej kondycji jamy ustnej. Dbając o higienę początkowej części układu pokarmowego, należy mieć na uwadze, że błędy dietetyczne mogą być przyczyną chorób zarówno samego uzębienia, jak i tkanek przyzębia oraz błony śluzowej.
Z GABINETU DIETETYKA
Prawidłowe nawyki żywieniowe pozwalają na utrzymanie dobrego ogólnego stanu zdrowia oraz sprzyjają zachowaniu właściwej kondycji jamy ustnej. Dbając o higienę początkowej części układu pokarmowego, należy mieć na uwadze, że błędy dietetyczne mogą być przyczyną chorób zarówno samego uzębienia, jak i tkanek przyzębia oraz błony śluzowej.
Len zwyczajny (łac. Linum usitatissimum) należy do jednych z najwcześniej uprawianych roślin na świecie. Swoją łacińską nazwę, którą można przetłumaczyć jako „bardzo użyteczny”, zawdzięcza najprawdopodobniej temu, iż możemy wykorzystać każdą część tej rośliny.
SUPERFOODS
Len zwyczajny (łac. Linum usitatissimum) należy do jednych z najwcześniej uprawianych roślin na świecie. Swoją łacińską nazwę, którą można przetłumaczyć jako „bardzo użyteczny”, zawdzięcza najprawdopodobniej temu, iż możemy wykorzystać każdą część tej rośliny.
Artykuł Redakcyjny
tekst otwartyProzdrowotne właściwości żywicy Mastiha doceniane były już setki lat temu. Ten aromatyczny wyciąg z drzewa mastyksowego spotykany jest wyłącznie w rejonie basenu Morza Śródziemnego. Porastające tamtejsze słoneczne tereny drzewa skrywają w swoich pniach i korzeniach prawdziwy skarb.
Artykuł Redakcyjny
Prozdrowotne właściwości żywicy Mastiha doceniane były już setki lat temu. Ten aromatyczny wyciąg z drzewa mastyksowego spotykany jest wyłącznie w rejonie basenu Morza Śródziemnego. Porastające tamtejsze słoneczne tereny drzewa skrywają w swoich pniach i korzeniach prawdziwy skarb.