Niedożywiony pacjent to często duże wyzwanie dla dietetyka. Zwłaszcza jeśli niedożywienie rozwija się na podłożu innych chorób, np. choroby nowotworowej. Musimy wtedy zaplanować plan leczenia żywieniowego skierowany nie tylko na leczenie samego niedożywienia. To wyzwanie na wielu płaszczyznach.

W XXI wieku choroba nowotworowa wciąż jest drugąprzyczynązgonów wśród dorosłych, a zachorowalność́ na nowotwory rośnie. Ryzyko niedożywienia i niedożywienie stanowią ważny problem w terapii chorych onkologicznie.

U wszystkich pacjentów z ryzykiem niedożywienia i niedożywieniem, u których podaż doustna jest niedostateczna, wskazane jest leczenie żywieniowe¹¹. Niedostateczna podaż doustna według ESPEN to sytuacja, w której pacjent nie jest w stanie jeść dłużej niż tydzień lub spożywa drogą doustną mniej niż 60% spodziewanego zapotrzebowania energetycznego dłużej niż 1–2 tygodnie¹².

Nowotwory głowy i szyi są istotnym problemem klinicznym w Polsce i na świecie. Dotyczą grupy nowotworów narządów jamy ustnej, wargi, gardła, zatok obocznych nosa, jamy nosa, gruczołów ślinowych oraz ucha. Wśród nowotworów głowy i szyi najczęściej spotykanym typem histologicznym jest rak płaskonabłonkowy¹. Leczenie nowotworów głowy i szyi obarczone jest wysoką toksycznością, w związku z czym interwencja żywieniowa jest nieodłącznym jej elementem.

Nowotwory trzustki w Polsce stanowią 2,2% wszystkich nowotworów złośliwych u mężczyzn i 2,4% u kobiet. Gruczołowy rak brodawki Vatera występuje rzadziej i stanowi około 0,2% nowotworów przewodu pokarmowego i 7% nowotworów okolicy okołobrodawkowej. Ryzyko zachorowania na raka trzustki jest większe u mężczyzn i rośnie z wiekiem.

Nawracające zakażenia układu oddechowego (ZDO) w okresie jesienno-zimowym stanowią istotny problem medyczny zarówno dla pacjenta, jak i dla lekarza rodzinnego czy pediatry. Duża częstość ZDO ma też określone przełożenie na straty finansowe związane z absencją w pracy. Według danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w 2014 roku najwięcej zwolnień lekarskich, bo niemal 5 tysięcy, wydano właśnie z powodu chorób układu oddechowego. Najczęściej, bo w 85%, mają one podłoże wirusowe⁵.

Badania wskazują, że niedobory niektórych składników w diecie mogą przyczyniać się do osłabienia układu immunologicznego i zwiększać podatność na infekcje czy zakażenia. Dbałość o prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego również za pomocą zmian stylu życia i poprzez stosowanie odpowiedniej diety w okresie jesienno-zimowym w obliczu pandemii COVID-19 będzie miała szczególne znaczenie¹.