Zespół jelita drażliwego (ang. IBS – irritable bowel syndrome), to zaburzenie układu pokarmowego o charakterze czynnościowym. Diagnostyka IBS polega na wykluczeniu innych jednostek chorobowych, na przykład celiakii, choroby Leśniowskiego-Crohna, czy innych nieswoistym zapaleń jelit¹.

Zaburzenia czynnościowe przebiegające z bólem brzucha z powodu braku wytycznych i niejasnej patogenezy stanowią wyzwanie zarówno dla pediatry, jak i dla dietetyka. Rodzice dzieci z objawami ze strony przewodu pokarmowego często sięgają po diety eliminacyjne mimo ograniczonych dowodów naukowych dotyczących ich skuteczności. Dieta z ograniczeniem węglowodanów łatwo fermentujących (low-FODMAP) jest stosowana z powodzeniem u dorosłych pacjentów z zespołem jelita drażliwego, jednak jej rola u dzieci budzi wątpliwości.

czyli jak regularna aktywność fizyczna i edukacja żywieniowa wpływają
na nawyki żywieniowe dzieci i młodzieży

Problem nadwagi i otyłości jest wysoce alarmującym zjawiskiem odnotowywanym na świecie. Statystyki wskazują na trwający trend wzrostu liczby dzieci z nadwagą i otyłością¹. W Stanach Zjednoczonych nadmierna masa ciała to druga, zaraz po paleniu tytoniu, przyczyna komplikacji zdrowotnych oraz narastającego ryzyka przedwczesnego zgonu². Zgodnie ze Światową Organizacją Zdrowia (WHO) nadwaga i otyłość dotyka nawet 10% dzieci i młodzieży na całym świecie, natomiast w Europie średnio jeden na trzech chłopców oraz jedna na pięć dziewczynek w wieku od sześciu do dziewięciu lat ma nadmierną masę ciała³.

Karmienie jest procesem złożonym, który wymaga zaangażowania wielu systemów, m.in. centralnego i obwodowego układu nerwowego, mechanizmu ustno-gardłowego, układu krążeniowo-oddechowego, przewodu pokarmowego, oraz prawidłowej budowy i funkcjonowania struktur twarzoczaszki i układu mięśniowo-szkieletowego. Dodatkowo, aby interakcje te przebiegały w sposób prawidłowy, niezbędne jest nabywanie umiejętności niezbędnych do etapu rozwojowego dziecka i jego fizjologii. Zakłócenie w którymkolwiek z tych systemów naraża dziecko na ryzyko pojawienia się trudności w prawidłowym pobieraniu pokarmów i w rezultacie może prowadzić do poważnych konsekwencji. W przypadku rozwoju i utrzymywania się pediatrycznych zaburzeń karmienia (Pediatric Feeding Disorder, PFD) można zaobserwować nieprawidłowości w więcej niż jednym z powyższych systemów. Ocena i wdrożenie efektywnego planu interwencji PFD wymaga zaangażowania specjalistów z wielu dyscyplin^1,2.

W niniejszym artykule kontynuowany jest temat dotyczący trudności w karmieniu i jedzeniu u dzieci. W pierwszej części omówiono różne formy tych trudności oraz ich potencjalne przyczyny medyczne. Poza podłożem organicznym, w procesie diagnostycznym i terapeutycznym, należy rozważyć inne, równie ważne czynniki.

Niniejszym artykułem otwieramy cykl tematów związanych z zaburzeniami jedzenia u dzieci. W pierwszej części omówione zostaną różne formy trudności w karmieniu
i jedzeniu oraz ich przyczyny medyczne, natomiast w kolejnych wydaniach poruszymy kwestie przyczyn neurologopedycznych oraz psychicznych.