Wymagania treningowe oraz niewłaściwie zbilansowana dieta zwiększają ryzyko rozwoju anemii u sportowców. Grupą szczególnie narażoną są zawodnicy sportów wytrzymałościowych, jak np. biegacze długodystansowi. Rozwój anemii przyczynia się do obniżenia zdolności wysiłkowych i ma negatywny wpływ na wyniki sportowe.
Średnio w organizmie dorosłego człowieka znajduje się około 4–5 g żelaza. Około 75% to tzw. żelazo funkcjonalne. Wchodzi w skład hemoglobiny, mioglobiny. Uczestniczy w ponad 180 reakcjach biochemicznych w ludzkim organizmie. Odgrywa istotną rolę w wielu kluczowych funkcjach organizmu, m.in.:
Pozostałe 25% żelaza stanowi tzw. żelazo zapasowe – występuje w wątrobie, szpiku kostnym, śledzionie. Żelazo zapasowe wykorzystywane jest przez organizm w przypadku zwiększonego zapotrzebowania na ten składnik, a także w przypadku zwiększonej utraty z organizmu. Około 0,1% żelaza uznawane jest za żelazo transportowe, krążące we krwi, związane z białkiem transferyną1, 2.
Zwykła utrata żelaza (1 mg/dobę u mężczyzn i 2 mg/dobę u kobiet), spowodowana m.in. wydzielaniem nabłonka żołądkowo-jelitowego, miesiączkami, jest kompensowana przez wchłanianie w jelicie cienkim3. Niewystarczający poziom żelaza w organizmie może zaburzać metabolizm tlenowy poprzez zmniejszenie dostarczania tlenu do tkanek i zmniejszenie zdolności mięśni do u używania tlenu do produkcji energii.
Ciało człowieka nie jest w stanie wyprodukować żelaza. W związku z tym koniecznie jest dostarczanie go z dietą. Żelazo jest dosyć powszechnie występującym składnikiem w pożywieniu, jednak jego wchłanianie jest uzależnione od źródła pokarmowego. Żelazo hemowe przyswajalne jest w 20%, natomiast żelazo niehemowe w 5%. U osób z niedoborem żelaza niehemowe żelazo zaczyna wchłaniać się lepiej.
Do czynników zwiększających przyswajanie żelaza należy witamina C, niskie pH soku żołądkowego, a także obecność aminokwasów, jak histydyna czy lizyna. Z kolei do czynników, które utrudniają przyswajanie żelaza, należą kwasy fitynowe czy fosforany2.
Niedobór żelaza jest jednym z najczęściej stwierdzanych niedoborów na świecie, szczególnie wśród osób w okresie dojrzewania, kobiet w okresie rozrodczym oraz sportowców. Aktualnie nie ma ustalonych poziomów zapotrzebowania na żelazo dla sportowców konkretnych dyscyplin. Uważa się, że sportowcy wytrzymałościowi (szczególnie biegacze) w większym stopniu są narażeni na niedobór żelaza ze względu na duże straty tego składnika1.
U sportowców stwierdza się większe ryzyko wystąpienia anemii z kilku powodów:
Wymagania treningowe oraz niewłaściwie zbilansowana dieta zwiększają ryzyko rozwoju anemii u sportowców. Grupą szczególnie narażoną są zawodnicy sportów wytrzymałościowych, jak np. biegacze długodystansowi. Rozwój anemii przyczynia się do obniżenia zdolności wysiłkowych i ma negatywny wpływ na wyniki sportowe.
Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.
Analizując żywienie młodego piłkarza, warto zaznaczyć, że piłka nożna jest dyscypliną zespołową, w której należy podejść indywidualnie do każdego zawodnika, uwzględniając jego parametry antropometryczne, czas treningowy w sezonie, ale przede wszystkim pozycję, na której gra.
Oliwa Busa to jedna z bardziej docenianych oliw ze starych gajów oliwnych słonecznej Chorwacji. Produkowana przez rodzinę Belci od pokoleń, stanowi podstawę kuchni chorwackiej na półwyspie Istria. Oliwa Busa to produkt regionalny, ekologiczny, wytworzony jedynie z oliwek, bez dodatku innych olejów, jest to produkt nierafinowany.
Najczęściej diagnozowanym nowotworem złośliwym u kobiet w Polsce jest rak piersi. Jednocześnie wśród nowotworów złośliwych stanowi on drugą przyczynę zgonów. Choroba ta może dotyczyć zarówno kobiet, jak i mężczyzn w każdym wieku, jednak największe ryzyko występuje u kobiet między 50 a 70 rokiem życia.
