menu close arrow_back_ios person_add home

Redukcja masy ciała w przypadku niedoczynności tarczycy

Niedoczynność tarczycy jest to niedobór hormonów tarczycy (T3–trójjodotyronina, T4–tyroksyna) prowadzący do uogólnionego zwolnienia procesów metabolicznych w organizmie człowieka. Dlatego też chora tarczyca oznacza chorobę całego organizmu.

Hormony tarczycy są niezbędne do prawidłowego dojrzewania i różnicowania się komórek, mają wpływ na zużycie tlenu i procesy energetyczne ustroju oraz kontrolę metabolizmu białek, tłuszczów, węglowodanów, kwasów nukleinowych i witamin. Dlatego też nieprawidłowa praca tego narządu w postaci niedoczynności powoduje również zaburzenia metabolizmu poszczególnych składników odżywczych oraz odkładanie się tkanki tłuszczowej i zatrzymywanie wody1. Podczas przebiegu niedoczynności tarczycy w tkance tłuszczowej następuje ekspresja receptorów dla T3 i TSH, dochodzi do spadku BMR (tarczyca odpowiada za 30% podstawowej przemiany materii). W tkance tłuszczowej następuje zwiększona praca w limfocytach T CD4+ wydzielających dużą ilość prozapalnych cytokin (IFN-y, TNF-α, IL-1, a hipoleptynemia występuje we wszystkich zaburzeniach pracy tarczycy. Dlatego też podwyższone TSH dodatnio koreluje z BMI, a leczenie za pomocąT4 obniża poziom leptyny2, 3, 4.

Przy niedoczynności tarczycy redukcja masy ciała jest utrudniona, ale nie niemożliwa. Indywidualna dieta powinna być odpowiednio dopasowana do dotychczasowych zwyczajów żywieniowych i powinna opierać się na stopniowej eliminacji nieprawidłowych nawyków na rzecz wprowadzania zasad zdrowego żywienia. Najważniejsze jest jednak zwrócenie uwagi na to, iż mimo niższej wartości energetycznej posiłków, należy zadbać o odpowiedni udział w nich poszczególnych witamin i składników mineralnych w celu uniknięcia niedoborów pokarmowych i zaburzeń pracy tarczycy, co mogłoby powodować tzw. błędne koło.

Najczęstsze niedobory u osób z niedoczynnością tarczycy dotyczą białka, witamin (A, C, B6, B1), braków składników mineralnych (fosfor, magnez, potas, sód, chrom). Większość osób z Hashimoto ma niski poziom witaminy B12, antyoksydantów, selenu, witaminy E i glutationu, a także cynku i ferrytyny5, 6.

Podczas dostosowywania wszystkich wartości diety należy dokonać analizy chorób współistniejących oraz przyjmowanych leków. Osoby z chorobami tarczycy często mają problemy z niepłodnością, chorobami autoimmunologicznymi, chorobami układu krążenia, osteoporozą, depresją, niedokrwistością oraz cukrzycą1. Dodatkowo niezbędna jest ocena występowania nietolerancji glutenu i laktozy, ponieważ spożycie produktów zawierających te składniki przy dodatnim wyniku utrudnia przekształcanie hormonów tarczycy i również redukcję masy ciała7, 8.

 

Zalecenia żywieniowe podczas redukcji masy ciała przy niedoczynności tarczycy

Zapotrzebowanie energetyczne

Wartość energetyczna diety redukcyjnej dla osoby z niedoczynnością tarczycy powinna być obliczana i zgodna z podstawową przemianą materii, ewentualnie − przy otyłości znacznej − nieznacznie wyższa. Zbyt niska energetyczność diety spowoduje dodatkowe obniżenie metabolizmu i utrudni redukcję masy ciała.

Nazwa posiłku 4 posiłki 5 posiłków
Tabela 1. Procentowy rozkład energii z diety na poszczególne posiłki.
Śniadanie 25% 20%
II śniadanie 15% 15%
Obiad 35% 35%
Podwieczorek - 10%
Kolacja 25% 20%

 

 

Niedoczynność tarczycy jest to niedobór hormonów tarczycy (T3–trójjodotyronina, T4–tyroksyna) prowadzący do uogólnionego zwolnienia procesów metabolicznych w organizmie człowieka. Dlatego też chora tarczyca oznacza chorobę całego organizmu.

Chcesz przeczytać więcej?

Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.


O autorze

mgr Hanna Stolińska

CZYTAM ARTYKUŁY

Absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Współpracuje z osobami z problemem nadwagi i otyłości, chorób diet zależnych oraz będących na dietach alternatywnych, ze szczególnym uwzględnieniem diet roślinnych. Prowadzi szkolenia żywieniowe dla dzieci i dorosłych, m.in. "Zdrowa kuchnia, zdrowe społeczeństwo" oraz "W Zielonej Krainie". Współpracuje z cateringami zarówno dietetycznymi, jak i tymi, które przygotowują posiłki do szkół i przedszkoli, szerzy wiedzę na temat zdrowego żywienia poprzez liczne wykłady i spotkania z różnymi odbiorcami, również z osobami starszymi, rodzicami dzieci w szkołach i przedszkolach. Autorka artykuły naukowe i popularnonaukowe oraz książek o tematyce dietetycznej.