Najwięcej cholesterolu całkowitego (ok. 2/3–3/4 ilości) transportują cząsteczki o nazwie „lipoproteiny o małej gęstości” (ang. low density lipoproteines – LDL). Z tego powodu hipercholesterolemia związana jest ze zwiększonym stężeniem cholesterolu LDL (LDL-C). Obok kilku ważnych i potrzebnych organizmowi funkcji, jakie pełni cholesterol LDL, wykazuje on również działanie aterogenne − na skutek nieprawidłowo zbilansowanej diety, bogatej w nasycone kwasy tłuszczowe i cholesterol, a ubogiej w błonnik pokarmowy i witaminy antyoksydacyjne, przy braku aktywności fizycznej sprzyja otyłości. Z kolei niska aktywność fizyczna i otyłość stanowią czynniki środowiskowe obniżające poziom cholesterolu HDL (HDL-C), czyli lipoprotein o dużej gęstości (ang. high density lipoproteins). Lipoproteiny te odgrywają ważną rolę w przemianach lipidowych, gdyż odbierają nadmiar cholesterolu z komórek i przenoszą go do wątroby, gdzie ulega on dalszemu metabolizowaniu lub wydzielaniu z żółcią. Cząsteczki HDL-C mogą też pobierać cholesterol bezpośrednio z krążenia i przekazywać do wątroby, aby w ten sposób zapobiegać powstawaniu ognisk miażdżycowych. Reasumując, wśród wielu czynników ryzyka wystąpienia powikłań miażdżycy jednym z najistotniejszych jest zwiększone stężenie w osoczu krwi cholesterolu całkowitego i LDL-C oraz zmniejszone stężenie HDL-C.
Rodzinna hipercholesterolemia
Hipercholesterolemia jest najczęściej wywołana nieprawidłową dietą nakładającą się na podatność genetyczną. Oznacza to dominację czynnika środowiskowego nad czynnikami genetycznymi trudnymi do określenia. Są jednak sytuacje, w których dominuje czynnik genetyczny występujący rodzinnie. Gdy u pacjentów i ich najbliższych krewnych odnotowuje się duże stężenia cholesterolu całkowitego średnio między 300 mg/dl a 500 mg/dl, oznacza to hipercholesterolemię rodzinną (FH, ang. familial hypercholesterolemia). Najczęstszą przyczyną tej choroby jest zaburzenie spowodowane mutacją genu receptora dla LDL-C lub genu apolipoproteiny B 100. Do innych monogenowych dyslipidemii zalicza się:
- rodzinną hipertriglicerydemię (mutacje w genie lipazy lipoproteinowej lub apolipoproteiny C-II),
- hipercholesterolemię typu III (mutacja w genie apolipoproteiny E),
- zaburzenia poziomu i struktury HDL (mutacja w genie apolipoproteiny A-I lub ABCA1 − choroba Tangiera).
Hipercholesterolemię, czyli zwiększone stężenie cholesterolu całkowitego we krwi (wg Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego) rozpoznaje się, gdy wynosi ono > 190 mg/dl, a stężenie cholesterolu LDL > 115 mg/dl. Cholesterol jest lipidem występującym we krwi w tzw. lipoproteinach, będących związkami lipidowo-białkowymi.
Dietetyk kliniczny Klaudia Wiśniewska
Wysiękowe zapalenie ucha (OMS − otitis media with effusion) charakteryzuje się obecnością nieropnego płynu w jamie bębenkowej przy prawidłowo zachowanej ciągłości błony bębenkowej, bez towarzyszących ogólnych objawów zapalenia. Płyn najczęściej ma charakter surowiczy, śluzowy lub surowiczo-śluzowy. Obecność wysięku za błoną bębenkową przez okres dłuższy niż 3 miesiące świadczy o przewlekłym procesie i może prowadzić do trwałego ubytku słuchu i w konsekwencji do opóźnienia rozwoju mowy u dziecka.
czytaj dalej
Dietetyk kliniczny Monika Dudek-Palaczyk
Miód lipowy powstaje z nektarów i spadzi. W polskim klimacie pszczoły pozyskują go głównie z lipy szerokolistnej (Tilia platyphyllos) i lipy drobnolistnej (Tilia cordata). Może mieć barwę od jasnożółtej do lekko zielonej i zależy ona od okresu jego zbioru, im później pozyskiwany tym odcień jest ciemniejszy. Podczas krystalizacji staje się złocistożółty. Jego smak jest określany jako ostry, gorzkawy, delikatnie ziołowy. Zapach wyraźnie lipowy.
W medycynie naturalnej wykorzystywany jest do wspomagania leczenia zapalenia górnych dróg oddechowych, przeziębienia i grypy. Dodatkowo wykazuje działanie rozgrzewające, przeciwgorączkowe i wykrztuśne. Wiele osób sięga po niego gdy jest narażonych na silny stres, gdyż ma właściwości uspokajające i odprężające.
czytaj dalej
Dietetyk kliniczny Monika Dudek-Palaczyk
Okres zimowy, a przede wszystkim świąteczny, kojarzy się niezmiennie z zapachem i smakiem przypraw, które w tym czasie dodawane są zarówno do potraw jak i napojów. Ich właściwości smakowe i wybitny aromat, to nie jedyne "zalety" cynamonu, anyżu czy imbiru. Wiele z nich ma właściwości zdrowotne, o czym warto informować lub przypominać naszym pacjentom.
czytaj dalej
