Słowo kolagen pochodzi z greki, gdzie kola oznacza gumę, a gen oznacza produkcję. Kolagen jest włóknistym białkiem strukturalnym obecnym w matriksie pozakomórkowym i tkankach łącznych zwierząt. Kolagen jest białkiem najobficiej występującym w królestwie zwierząt. Nieobecny jest jedynie w roślinach i jednokomórkowych organizmach, gdzie jego rolę przejęły polisacharydy i celuloza.
Główna jednostka strukturalna kolagenu składa się z trzech łańcuchów polipeptydowych uformowanych w potrójną helisę składającą się z dwóch identycznych łańcuchów i trzeciego, który nieco różni się w budowie chemicznej. Zatem jest to heteropolimer. Każdy łańcuch posiada 1050 aminokwasów okręconych dookoła siebie w typowej spiralnej strukturze, która ma długość 300 nm. Struktura kolagenu składa się z powtarzających się motywów Gly-X-Y, gdzie X i Y mogą być jakimkolwiek aminokwasem, ale głównie jest to prolina i hydroksyprolina. Glicyna natomiast jest konieczną składową każdej trójki, ponieważ pozwala na twarde upakowanie trzech łańcuchów. Mikroskopijnie kolagen wygląda jak wydłużone fibryle1-3.
Aktualnie zidentyfikowanych zostało 28 typów kolagenu, które składają się z 46 odmiennych polipeptydowych łańcuchów. Wszystkie składają się z charakterystycznej potrójnej helisy, ale jej długość oraz wielkość i natura niespiralnej części jest różna w każdym typie. Wśród tych 28 różnych typów kolagenu 5 jest najbardziej powszechnych:
kolagen I: skóra, kości, zęby, ścięgna, więzadła, organy – główna składowa organicznych części kości;
kolagen II: oczy, tkanka chrzęstna – główna składowa tkanki chrzęstnej;
kolagen III: skóra, mięśnie, naczynia krwionośne – główny składnik włókien siatkowatych;
kolagen IV: tworzy wydzielaną nabłonkowo warstwę głównej membrany;
kolagen V: włosy, powierzchnia komórek, łożysko.
90% kolagenu w organizmie stanowi typ I, następnie typ II i III. Przyczyną obfitości kolagenu typu I jest jego obecność w prawie każdej tkance łącznej1, 2.
Kolagen wspiera większość tkanek w formie pozakomórkowego matriksu oraz występuje jako oparcie strukturalne komórek. Posiada dużą siłę rozciągliwą, elastyczność. Wspomaga rozwój tkanek i organów, zapewnia ochronę skórze poprzez hamowanie absorpcji toksyn i patogenów. Wspomaga przetrwanie, różnicowanie i proliferację komórek, gojenie uszkodzonych kości i naczyń krwionośnych oraz zapewnia integralność strukturalną1.
Słowo kolagen pochodzi z greki, gdzie kola oznacza gumę, a gen oznacza produkcję. Kolagen jest włóknistym białkiem strukturalnym obecnym w matriksie pozakomórkowym i tkankach łącznych zwierząt. Kolagen jest białkiem najobficiej występującym w królestwie zwierząt. Nieobecny jest jedynie w roślinach i jednokomórkowych organizmach, gdzie jego rolę przejęły polisacharydy i celuloza.
Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.
Dieta śródziemnomorska to zespół nawyków żywieniowych typowych dla mieszkańców regionu śródziemnomorskiego, którzy w latach 60. XX wieku rzadko zapadali na choroby serca, nadciśnienie tętnicze, cukrzycę typu II oraz niektóre nowotwory. Zachowania żywieniowe tego typu stanowią pełne odzwierciedlenie zasad zdrowego żywienia i warto je wprowadzić w życie w celu profilaktyki lub wspomagania leczenia przewlekłych chorób niezakaźnych.
Choroba Leśniowskiego-Crohna (CD, ang. Crohn’s disease) należy do grupy nieswoistych chorób zapalnych jelit (IBD, ang. inflammatory bowel disease) o niewyjaśnionej etiologii1. Diagnozowana jest u osób w różnym okresie życia, najczęściej pojawia się w wieku 15–25 lat2. Częstsze występowanie można zaobserwować u ludzi rasy białej niż czarnej. Choroba ta dominuje w wysoko rozwiniętych miastach Europy Zachodnio-Północnej, głównie w krajach skandynawskich oraz anglosaskich3.
W sytuacji niedoboru wody (odwodnienie) błony komórkowe stają się mniej przepuszczalne, utrudniają przepływ hormonów i składników odżywczych do wnętrza komórki i wypływanie produktów przemiany materii, które powodują uszkodzenia komórek, co w efekcie może prowadzić do częściowego lub całkowitego zniszczenia komórki.
