Choroba jest wynikiem interakcji pomiędzy czynnikami osobniczymi (czynniki genetyczne, nadreaktywność oskrzeli i wzrost płuc w dzieciństwie) i środowiskowymi (głównie palenie papierosów)1. Głównym czynnikiem choroby jest palenie tytoniu, które odpowiada za około 80% przypadków POChP. Udokumentowano związek POChP z narażeniem zawodowym na pyły organiczne i nieorganiczne oraz gazy. Szacuje się, że zanieczyszczenia powietrza w środowisku pracy w krajach uprzemysłowionych są odpowiedzialne za rozwój POChP u około 19% wszystkich przypadków choroby i 33% przypadków choroby u osób niepalących. Przewiduje się, że POChP w 2020 roku będzie 3 najczęstszą przyczyną zgonów na świecie. Powodem tych zmian jest zmniejszająca się umieralność z powodu chorób sercowo-naczyniowych i zakaźnych, szerzenie się nałogu palenia tytoniu i postępujące zanieczyszczenie środowiska w krajach rozwijających się oraz zwiększająca się średnia długość życia2.
Zaburzenia odżywiania u chorych na POChP i występowanie ,,paradoksu otyłości”
Jedną z najczęstszych pozapłucnych manifestacji POChP są zaburzenia odżywiania. Przyczyny zaburzeń odżywiania u chorych na POChP są wieloczynnikowe. Agusti i wsp. podzielili te następstwa na 3 grupy. Pierwsza – to zaburzenia odżywiania, do których należą zwiększony spoczynkowy metabolizm, nieprawidłowy skład ciała i nieprawidłowy metabolizm aminokwasów. Druga grupa – to zaburzenia funkcji mięśni szkieletowych: zmniejszenie masy mięśniowej, nieprawidłowa struktura/funkcja, a trzecia grupa – inne systemowe następstwa choroby, które często współwystępują u chorych na POChP: zaburzenia kardiologiczne, zaburzenia neurologiczne, nieprawidłowości w układzie szkieletowym lub zaburzenia funkcji szpiku kostnego3. U części chorych na POChP dochodzi do specyficznej utraty masy ciała i pogorszenia stanu odżywienia. Niedożywienie występuje u 25–40% chorych na POChP, a niska masa ciała i niska masa beztłuszczowa [FFM] zostały uznane za niekorzystny czynnik prognostyczny u chorych na POChP. Utrata masy ciała w zależności od doboru badanej grupy występuje u o 20–45% chorych. Zaburzenia stanu odżywienia w POChP prowadzą do negatywnych następstw klinicznych. Ubytek masy ciała powoduje zaburzenia fizjologii oddychania. U pacjentów z niską masą ciała zmniejsza się pojemność dyfuzyjna płuc, nasila się zjawisko ,,pułapki powietrznej”, co powoduje zwiększenie duszności. Z kolei mniejsza masa mięśni oddechowych, głównie przepony, skutkuje zmniejszeniem ich siły i czasu skurczu, a w konsekwencji zmniejszeniem efektywności. Podobnie dzieje się w mięśniach szkieletowych. W następstwie tych zjawisk zły stan odżywienia lub utrata masy ciała jest czynnikiem niekorzystnie wpływającym na jakość życia oraz rokowanie4.
Zgodnie z definicją „przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) to często występująca choroba, której można zapobiegać i którą można skutecznie leczyć, charakteryzująca się utrzymującymi się objawami ze strony układu oddechowego i ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe, spowodowanym przez nieprawidłowości w drogach oddechowych i/lub w tkance śródmiąższowej, wywołane przez istotne narażenie na szkodliwe cząstki lub gazy”.
Mikołaj Kamiński, Wojciech Marlicz
Ze względu na dynamicznie rozwijający się rynek suplementów diety w Polsce oraz prawo wymagające jedynie informowania o składzie suplementów, rozpoczynamy cykl monografii tych produktów medycznych, z którymi mogą spotkać się dietetycy i osoby profesjonalnie zajmujące się żywieniem człowieka.
Wiele suplementów diety dostępnych na polskim rynku to produkty, które nie zostały fachowo przebadane, nie są dostępne informacje o ich skuteczności oraz możliwych skutkach ubocznych. Publikowane w niniejszej rubryce monografie, zawierać będą informacje pozwalające na zapoznanie się ze szczegółowymi danymi na temat produktu oraz jego właściwościami – uwzględniając możliwe obszary zastosowania lub ewentualne przeciwwskazania. Poza kompleksowym opisem produktu, publikujemy także komentarze osób – specjalistów, praktyków, którzy ocenią w jakim stopniu omawiany produkt może być przydatny w dietoterapii pacjenta i na jakie aspekty należy zwrócić szczególną uwagę chcąc go polecić pacjentom.
czytaj dalej
Weronika Strugała
Kandydoza, inaczej drożdżyca, jest chorobą wywołaną przez drożdżopodobne grzyby z rodzaju Candida. Wśród 200 gatunków z tego rodzaju tylko 15 uznaje się za patogeny występujące u człowieka. Candida jest zdolna do wywołania infekcji powierzchownych skóry i błon śluzowych, ale również głębokich zakażeń.
czytaj dalej
Sylwia Skrzyńska
Zadaniem układu immunologicznego jest ochrona organizmu przed czynnikami zewnętrznymi. Funkcjonowanie mechanizmów odpornościowych uzależnione jest od wielu czynników, m.in. uwarunkowań genetycznych, wieku, kondycji zdrowotnej, stresu, a także diety. Jednym ze składników diety o udowodnionym wpływie na układ immunologiczny są kwasy tłuszczowe, które uczestniczą w regulacji odpowiedzi zapalnej organizmu.
czytaj dalej