menu close arrow_back_ios person_add home

Diagnoza: choroba przewlekła. Jak przekazywać informacje dotyczące dietoterapii, żeby były zrozumiałe, jak wspierać i rozmawiać o obawach pacjenta?

Psycholog, psychodietetyk Małgorzata Jolanta Kaczyńska

PSYCHODIETETYKA

18-11-2015

2/2015

Reakcje pacjentów na informację o zdiagnozowanej chorobie chronicznej mogą być bardzo różne i dietetyk powinien być na to przygotowany. Dla niektórych pacjentów informacja o chorobie może być szokiem.

Jeśli do tej pory pacjent zakładał, że leczenie będzie wymagało przyjmowania przez trzy tygodnie leków, a potem objawy znikną, może być zdruzgotany informacją o tym, że aby zatrzymać rozwój choroby, musi zmienić swój styl życia i przestrzegać odpowiedniej diety. U innej osoby, która zaczęła się obawiać, że jej dolegliwości mogą być związane z chorobą nowotworową, informacja o diagnozie innej choroby może być przyjęta z dużą ulgą.

 

Uruchom empatię

Zrozumienie perspektywy pacjenta, jego uczuć i znaczenia, jakie ma dla niego informacja o diagnozie, jest punktem wyjścia do tego, aby móc towarzyszyć pacjentowi przy budowaniu nowej codzienności − życia z chorobą przewlekłą.

Może okazać się, że pacjent początkowo nie przyjmie do wiadomości informacji o chorobie, podważy diagnozę. Jego reakcja nie wynika z tego, że jest krnąbrny lub że podważa kompetencje specjalisty. Zaprzeczenie jest częstą, naturalną reakcją na trudną informację.

Złość. Normalną reakcją na informację o chorobie, która jest nieuleczalna i będzie towarzyszyć pacjentowi do końca życia, jest niezgoda i złość. Pacjent ma prawo uważać, że to niesprawiedliwe, może pytać, dlaczego akurat jego to spotkało. Może być rozgoryczony w związku z koniecznością poświęcania czasu na gotowanie dietetycznych potraw, kupowania tylko wybranych produktów, rezygnacji z ulubionych dań, zmiany codziennych aktywności. Warto pamiętać o tym, że pacjent nie złości się personalnie na specjalistę, który przekazał złe wieści, tylko na swoją sytuację, chorobę i niesprawiedliwość, jaka go spotkała. Wyrzeczenie się ulubionych potraw może być postrzegane w kategoriach ponoszenia ofiary, a konieczność zmiany stylu życia niezależnie od własnych chęci może budzić protest i bunt.

Smutek i żal. Informacja o chorobie niejednokrotnie powiązana jest ze stratą. Ta strata może dotyczyć konieczności rezygnacji z marzeń czy planów (np. z pracy na stanowisku kucharza, z ulubionej aktywności fizycznej, jeśli choroba wiąże się z niepełnosprawnością). Może być związana z koniecznością zmiany postrzegania siebie (np. ja jako „twardy mężczyzna”) lub swojej roli (np. bycia głową rodziny i oparciem dla innych). Mimo że objawy wielu chorób przewlekłych mogą zostać zminimalizowane pod wpływem odpowiedniej dietoterapii i leczenia farmakologicznego, perspektywa bycia chronicznie chorym niesie za sobą konieczność zmiany myślenia o sobie i zmierzenia się z własnymi ograniczeniami.

Reakcje pacjentów na informację o zdiagnozowanej chorobie chronicznej mogą być bardzo różne i dietetyk powinien być na to przygotowany. Dla niektórych pacjentów informacja o chorobie może być szokiem.

Chcesz przeczytać więcej?

Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.


O autorze

Małgorzata Jolanta Kaczyńska

CZYTAM ARTYKUŁY

Certyfikowany terapeuta motywujący Polskiego Towarzystwa Terapii Motywującej. Od 2010 r. jest członkiem Zarządu Polskiego Towarzystwa Terapii Motywującej, pracuje w Ośrodku Interwencji Kryzysowej w Warszawie, prowadzi terapie indywidualne i grupowe, w Instytucie Zdrowego Żywienia i Dietetyki Klinicznej „Sanvita”.