Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet w krajach wysokorozwiniętych. Na świecie obserwuje się wzrost zachorowalności na nowotwory piersi, w Polsce w 2017 r. rozpoznano 18 529 nowych zachorowań kobiet na raka piersi, co stanowiło 22,5% wszystkich przypadków nowotworów złośliwych u kobiet. Współczynnik zachorowalności wynosił 91 na 100 tys. osób. Większość zachorowań dotyczy kobiet między 50. a 74. rokiem życia1. W badaniach naukowych wyodrębnia się dwie grupy, tj. rak piersi przedmenopauzalny i pomenopauzalny.
ŻYWIENIOWE CZYNNIKI ZWIĘKSZAJĄCE I ZMNIEJSZAJĄCE RYZYKO ROZWOJU NOWOTWORU PIERSI
Styl życia i sposób żywienia mają duży wpływ na ryzyko wystąpienia nowotworu piersi. Opublikowany w 2018 r. raport World Cancer Research Found/ American Cancer Research przedstawia zalecenia żywieniowe, które mają znaczenie w profilaktyce nowotworów3. W tabeli poniżej przedstawione zostało podsumowanie żywieniowych czynników zwiększających i zmniejszających ryzyko zachorowania na raka piersi. Dieta wysokoenergetyczna, wysokotłuszczowa
Dieta wysokoenergetyczna i wysokotłuszczowa to model diety typu zachodniego.
Według polskich norm spożycie tłuszczu powinno znajdować się na poziomie 25–30%. Powszechnie wiadomo, że tłuszcze są niezbędnym elementem prawidłowo zbilansowanej diety, jednak ich nadmiar może w konsekwencji spowodować nadwyżkę energetyczną i przyczynić się do rozwoju nadwagi i otyłości. W diecie istotna jest jakość spożywanych tłuszczów. Szczególnie niekorzystne działanie wykazują nasycone kwasy tłuszczowe, które wpływają na wzrost cholesterolu całkowitego i frakcji LDL. Potwierdzone działanie rakotwórcze mają izomery trans kwasów tłuszczowych powstające podczas przemysłowego utwardzania tłuszczów. Już w 1999 r. Wu i wsp. wykazali, że zredukowanie tłuszczu ogółem w diecie obniża nadmierne stężenie estrogenów w surowicy krwi, co w efekcie zmniejsza ryzyko zachorowania na raka piersi3,4.
Profilaktyka pierwotna raka piersi jest ograniczona. Do czynników modyfikowalnych należą: utrzymanie prawidłowej masy ciała, regularna aktywność fizyczna, eliminacja alkoholu z diety, unikanie palenia tytoniu (zarówno czynnego, jak i biernego) oraz ograniczanie stosowania hormonalnej terapii zastępczej. Najlepszą metodą wczesnego wykrywania raka piersi są przesiewowe badania mammograficzne (po 50. roku życia). Natomiast wcześniej zaleca się rutynowe samobadanie palpacyjne2.
