Zalecenia żywieniowe dla kobiet w ciąży w pewnym stopniu różnią się od zaleceń zdrowego odżywiania innych osób dorosłych, chociażby poprzez dodatkowe wymagania dotyczące podaży niektórych składników żywieniowych, np. podaży kwasu foliowego w celu poprawnego rozwoju dziecka i zapewnienia optymalnego stanu zdrowia matki.
W latach 1991−1992 Northstone i współpracownicy przebadali 12 053 kobiety w ciąży. W oparciu o przeprowadzone kwestionariusze podzieli je na pięć grup w zależności od preferowanych zwyczajów żywieniowych1:
W aspekcie tych szczególnych wymagań żywieniowych specjalną troską ze strony lekarzy i dietetyków powinny być otoczone ciężarne kobiety zwłaszcza z trzech ostatnich grup, jak również kobiety cierpiące na pregoreksję (stosunkowo nowe zaburzenie odżywiania, tzw. anoreksja kobiet ciężarnych)2.
Ponieważ rozwijające się dziecko jest wrażliwe zarówno na niedobór, jak i na nadmiar składników odżywczych, a w czasie ciąży rośnie zapotrzebowanie kobiety na energię, białko, niektóre witaminy i mikroelementy, włączając w to tiaminę, ryboflawinę, kwas foliowy oraz witaminy A, D i C, szczególnie ważne jest, żeby zrozumieć problem i świadczyć odpowiednią pomoc kobietom w tym okresie.
Poniżej przedstawiono typowy podział diet wegetariańskich:
Biorąc pod uwagę powyższy podział, pierwsze trzy grupy (semi-, laktoowo- i laktowegatarianie), ze względu na uwzględnianie większej gamy produktów żywnościowych, nie powinny mieć problemów ze spełnieniem wymagań w zakresie dodatkowego zapotrzebowania na składniki odżywcze wymienione powyżej. Jednak kobiety przestrzegające wymagań diety wegańskiej mogą być dotknięte niedoborami pewnych składników, takich jak witamina B12, wapń, żelazo i jod.
Energia
Spożyte kilokalorie powinny dostarczać odpowiedniej ilości energii dla matki i rozwijającego się dziecka. Zapotrzebowanie na energię powinno być dostosowane do wydatków energetycznych kobiety, jak również do jej stanu odżywienia przed ciążą. Należy zwrócić uwagę na gęstość odżywczą dostarczanych produktów. Rekomendowany przyrost masy ciała zależny jest od BMI matki przed zajściem w ciążę3.
| BMI ciężarnej kg/m2 | Rekomendowany przyrost masy ciała w ciąży w kg |
| < 19,8 | 12,5−18 |
| 19,8−26,0 | 11,4−15,9 |
| 26,1−29 | 6,5−11,4 |
| > 29,0 | mniej niż 7,0 |
Źródło: Standardy Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego postępowania u kobiet z cukrzycą, zespół pod przewodnictwem E. Wender-Ożegowskiej.
W kontekście podaży energii zalecenia dla weganek nie odbiegają od zaleceń dla kobiet o tradycyjnym modelu żywienia.
Białko
Ze względu na zwiększone zapotrzebowanie na pełnowartościowe białko w drugim i trzecim trymestrze ciąży szczególnie ważna jest edukacja kobiet w zakresie wyrównywania składu aminokwasowego i komplementarności aminokwasów w komponowanych posiłkach. Trzeba pamiętać, że uzupełnianie białek jest możliwe w odstępstwie 4−6 godzin, a przy większych odstępach czasu białka są zużywane w części na cele energetyczne zamiast do syntezy białek ustrojowych i wzrostu dziecka4.
Zalecenia żywieniowe dla kobiet w ciąży w pewnym stopniu różnią się od zaleceń zdrowego odżywiania innych osób dorosłych, chociażby poprzez dodatkowe wymagania dotyczące podaży niektórych składników żywieniowych, np. podaży kwasu foliowego w celu poprawnego rozwoju dziecka i zapewnienia optymalnego stanu zdrowia matki.
Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.
Obok powszechnie znanych zaburzeń, takich jak anoreksja czy bulimia, pojawiają się nowe, mniej znane, lecz równie niebezpieczne dla zdrowia. W artykule opisano nieklasyfikowane do tej pory jednostki związane z nieprawidłowymi wzorcami odżywiania się.
Prawidłowe rozpoznanie rzadkiej formy cukrzycy pozwala na wdrożenie odpowiedniego leczenia. Dzięki rozwojowi diagnostyki molekularnej oraz większemu dostępowi do badań genetycznych klinicyści mają dużo większe szanse na postawienie właściwej diagnozy.
Co dzieje się za drzwiami gabinetu dietetyka? Jest to przede wszystkim relacja między specjalistą a pacjentem. Od jej jakości w dużej mierze zależy efektywność diagnozy i skuteczność terapii.
