Cholecystektomia, czyli usunięcie pęcherzyka żółciowego, jest jednym z najczęściej przeprowadzanych zabiegów chirurgicznych¹. Przyczyną wykonywania takiego zabiegu jest objawowa kamica żółciowa, a sama operacja może być przeprowadzona metodą laparoskopową lub klasyczną. Ponieważ pęcherzyk żółciowy pełni w organizmie istotną funkcję, jego resekcja niesie za sobą konieczność wdrożenia odpowiedniej terapii dietetycznej.

Rola pęcherzyka żółciowego i konsekwencje jego resekcji

Ludzka wątroba produkuje co najmniej 1000 ml żółci dziennie. Kwasy żółciowe są produktami końcowymi metabolizmu cholesterolu, a ich synteza jest jednym z procesów prowadzących do eliminacji nadmiaru cholesterolu. Są one nie tylko zaangażowane w trawienie i wchłanianie lipidów i rozpuszczalnych w tłuszczach składników odżywczych w przewodzie pokarmowym, ale także działają jako cząsteczki sygnalizacyjne zaangażowane w różne szlaki metaboliczne: mają znaczenie w regulacji metabolizmu glukozy, wydatków energetycznych, kontroli regeneracji wątroby, a ostatnio podkreśla się ich rolę regulacyjną w kontekście mikrobiomu jelit^{3, 4}. Żółć jest fizjologicznie przechowywana w pęcherzyku żółciowym do czasu trawienia pokarmu i wystąpienia sygnałów neurohormonalnych, które wywołują skurcz pęcherzyka żółciowego i jego opróżnianie3.

Ten złożony mechanizm zostaje przerwany przez cholecystektomię, prowadząc do ciągłej, nieuregulowanej sekrecji wtórnych, hydrofobowych kwasów żółciowych bezpośrednio do jelita cienkiego.

Konsekwencjami tego stanu jest zmieniona ruchliwość przewodu pokarmowego prowadząca najczęściej do wystąpienia biegunki i – prawdopodobnie – znacznych zmian w składzie mikroflory jelitowej.

Zespół po cholecystektomii, który charakteryzuje się występowaniem mdłości, bólów brzucha, kolki, objawów dyspeptycznych, zaparć, biegunki, uczucia pełności w jamie brzusznej, wzdęć, gazów jelitowych oraz nietolerancji pokarmów zawierających tłuszcz, występuje u około 5–40% pacjentów poddanych zabiegowi³.