Nowotwory głowy i szyi są istotnym problemem klinicznym w Polsce i na świecie. Dotyczą grupy nowotworów narządów jamy ustnej, wargi, gardła, zatok obocznych nosa, jamy nosa, gruczołów ślinowych oraz ucha. Wśród nowotworów głowy i szyi najczęściej spotykanym typem histologicznym jest rak płaskonabłonkowy1. Leczenie nowotworów głowy i szyi obarczone jest wysoką toksycznością, w związku z czym interwencja żywieniowa jest nieodłącznym jej elementem.
Nowotwory głowy i szyi stanowią 5–6% wszystkich nowotworów złośliwych w Polsce. Zgodnie z Raportem Krajowego Rejestru Nowotworów częściej dotyczą mężczyzn niż kobiet, a wzrost zachorowań następuje u osób po 50. roku życia. Wyjątek stanowi rak płaskonabłonkowy nosogardła, gdzie najwyższa zachorowalność dotyczy osób młodych (20.–35. rok życia). Najczęściej występującym nowotworem głowy i szyi jest nowotwór krtani, który w 2017 r. był przyczyną 2,5% zgonów u mężczyzn i 0,42% u kobiet2.
Do metod radykalnego leczenia chorych z rozpoznaniem nowotworu głowy i szyi należą leczenie chirurgiczne lub radioterapia. Metody te stosowane są również jako leczenie skojarzone, przy czym radioterapia uzupełnia zabieg operacyjny. Dodatkowo u pacjentów z bardziej zaawansowaną chorobą (miejscowo i/lub regionalnie) radioterapia stosowana jest w skojarzeniu z chemioterapią. Radykalna radioterapia (wyłączna lub w skojarzeniu z chemioterapią) jest leczeniem długoterminowym, realizowanym zazwyczaj w 28–30 frakcjach, dlatego najczęściej trwa od 6 do 7 tygodni1.
CZYNNIKI ZWIĘKSZAJĄCE I ZMNIEJSZAJĄCE RYZYKO ROZWOJU NOWOTWORÓW GŁOWY I SZYI
Czynniki ryzyka rozwoju nowotworów głowy i szyi są dobrze znane. Zalicza się do nich palenie papierosów zarówno bierne, jak i czynne oraz spożywanie alkoholu. Odpowiadają one za 70% zachorowań. Pozostałe czynniki ryzyka to brak odpowiedniej higieny jamy ustnej, drażnienie mechaniczne błon śluzowych jamy ustnej (np. poprzez źle dopasowaną protezę zębową) oraz zakażenia wirusami – głównie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) i Epsteina- -Barr (EBV)3.
Do żywieniowych czynników zwiększających ryzyko rozwoju nowotworów głowy i szyi należą niskie spożycie warzyw i owoców oraz wysokie spożycie czerwonego mięsa i jego przetworów4. Według raportu Światowego Funduszu do Badań nad Rakiem (WCRF) istnieją ograniczone dowody na zmniejszenie ryzyka zachorowania na nowotwory głowy i szyi w przypadku zwiększonego spożycia warzyw nieskrobiowych, picia kawy, zwiększonego spożycia produktów roślinnych oraz utrzymania prawidłowej masy ciała i regularnej aktywności fizycznej3.
Nowotwory głowy i szyi są istotnym problemem klinicznym w Polsce i na świecie. Dotyczą grupy nowotworów narządów jamy ustnej, wargi, gardła, zatok obocznych nosa, jamy nosa, gruczołów ślinowych oraz ucha. Wśród nowotworów głowy i szyi najczęściej spotykanym typem histologicznym jest rak płaskonabłonkowy1. Leczenie nowotworów głowy i szyi obarczone jest wysoką toksycznością, w związku z czym interwencja żywieniowa jest nieodłącznym jej elementem.
Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.
Książka Agaty Głydy – znanej w internecie jako @psycholog_na_diecie – to pozycja niezwykle potrzebna w dzisiejszych pełnych niepokoju i wyśrubowanych oczekiwań czasach. Łączy rzetelną wiedzę psychodietetyczną i psychologiczną, przekazując treści w niezwykle przyjazny i empatyczny sposób.
Cukrzyca jest schorzeniem cywilizacyjnym prowadzącym do znacznego pogorszenia poziomu życia chorych. Niestety, z roku na rok staje się coraz bardziej powszechna, m.in. ze względu na zły sposób żywienia oraz osiadły tryb życia. Najbardziej dokuczliwa odmiana choroby to cukrzyca typu 1, gdzie konieczna jest insulinoterapia. Ma ona podłoże autoimmunologiczne, co niestety wiąże się z możliwością wystąpienia nieodwracalnych zmian w funkcjonowaniu organizmu. Problem ten dotyka głównie dzieci, które wymagają ścisłej kontroli w codziennym funkcjonowaniu.
Już od najmłodszych lat przez obserwację środowiska i zewnętrzne bodźce zaczynamy kształtować swoją relację z jedzeniem. Z biegiem czasu wykształcamy swój system odżywiania, styl jedzenia. Często zmienia się on przez okres życia i w większości jest silnie powiązany z kierującymi nami emocjami. Czy to, w jaki sposób sięgamy po jedzenie, ma odzwierciedlenie w stanie naszego zdrowia? Jak sposób spożywania posiłków wpływa na nasze codzienne życie? I w końcu – czy jesteśmy w stanie go modyfikować?
