Trzustka jest organem trawiennym spełniającym funkcje w układzie endokrynnym i egzokrynnym. Jest niezbędna do hydrolizy makroskładników, włączając białka, tłuszcze i węglowodany.
Trzustka ma główny przewód trzustkowy biegnący przez jej długość, przewód dodatkowy i wiele różnych typów komórek. Podczas przewlekłego zapalenia, blizny i zwłóknienia przewodów prowadzą do trwałego uszkodzenia wielu struktur, upośledzając ich funkcje wydzielnicze1 .
Przewlekłe zapalenie trzustki (PZT) jest chorobą zapalną, która powoduje nieodwracalne zmiany anatomiczne; charakteryzuje się zwłóknieniem Trzustka jest organem trawiennym spełniającym funkcje w układzie endokrynnym i egzokrynnym. Jest niezbędna do hydrolizy makroskładników, włączając białka, tłuszcze i węglowodany. i zanikiem tkanki gruczołowej, co w konsekwencji prowadzi do upośledzenia czynności wydzielniczej narządu i wystąpienia zaburzeń wchłaniania, stanów niedoborowych i rozwoju cukrzycy2 . Częstość występowania w krajach uprzemysłowionych szacuje się na 4 przypadki na 100 tysięcy mieszkańców, w Polsce 8,5 przypadku na 100 tysięcy mieszkańców2 .
Choroba rozwija się na podłożu wielu czynników, wśród których wymienia się nadużywanie alkoholu,niedrożność przewodów, chemioterapię oraz choroby autoimmunologiczne, takie jak toczeń rumieniowaty układowy lub autoimmunologiczne zapalenie trzustki oraz czynniki genetyczne1 . W innych badaniach podkreśla się rolę odżywiania w rozwoju przewlekłego zapalenia trzustki – niedobory niektórych witamin i antyoksydantów mogą być związane z tą chorobą3,4. Należy pamiętać, że najczęstszą przyczyną jest spożycie alkoholu. Alkohol zwiększa wydzielanie białek enzymatycznych z pęcherzyków trzustkowych, powodując, że sok trzustkowy staje się lepki, co prowadzi do niedrożności przewodów, zwłóknienia pęcherzyków i ich atrofii1 . Dieta bogatotłuszczowa i bogatobiałkowa wzmacnia niekorzystny wpływ nadmiernych ilości alkoholu na trzustkę2 .
Patogeneza obejmuje czynniki genetyczne i środowiskowe: zidentyfikowano geny podatności na tę chorobę. Są dwie główne teorie patogenezy przewlekłego zapalenia trzustki. Jedną z nich jest teoria zaburzonego wydzielania wodorowęglanów, które nie mogą odpowiedzieć na zwiększone wydzielanie białek trzustki. Białka te następnie łączą się w formacje, które mogą zatykać przewody trzustkowe – to prowadzi do zwapnienia i tworzenia się kamieni. Inna teoria zakłada śródmiąższową aktywację enzymów trawiennych w obrębie trzustki (być może przez czynniki genetyczne lub zewnętrzne, takie jak alkohol)1 .
Trzustka jest organem trawiennym spełniającym funkcje w układzie endokrynnym i egzokrynnym. Jest niezbędna do hydrolizy makroskładników, włączając białka, tłuszcze i węglowodany.
Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.
Celiakia, zwana również chorobą trzewną, to autoimmunologiczna choroba o podłożu genetycznym, dziedziczona w sposób autosomalny dominujący. Celiakia ponad dwa razy częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn, a zapadalność na tę chorobę mieści się w granicach 0,2–5,6%1.
Układ odpornościowy człowieka kształtuje się już na etapie życia płodowego i rozwija aż do zakończenia okresu dojrzewania. W jego skład wchodzi grasica, która jest odpowiedzialna za selekcję i rozwój limfocytów T, szpik kostny, gdzie ma miejsce dojrzewanie limfocytów B, śledziona, w której rozpoznawane są antygeny z krwi, a także węzły chłonne i liczne tkanki limfatyczne3,17.
W ciągu ostatnich 40 lat udowodniono, że choroba Hashimoto (z ang. Hashimoto’s Thyroiditid, HT) ma podłoże autoimmunizacyjne i jest spowodowana interakcją między czynnikami genetycznymi a warunkami środowiska1,2.
