WPROWADZENIE
Ze względu na zawartość substancji dietetycznych grzyby jadalne zalicza się do żywności funkcjonalnej, wykazującej korzystny wpływ na zdrowie człowieka, co wynika z obecności w nich uznanych za niezbędne składników odżywczych.
Wysoka wartość odżywcza grzybów wynika z zawartości w grzybni przyswajalnych białek, węglowodanów, tłuszczu w postaci oleju zawierającego głównie kwasy tłuszczowe nienasycone, a także witamin (B1, B2, B6, H, PP, E, D) i prowitaminy witaminy A – β-karotenu oraz licznych biopierwiastków.
Bardzo korzystna jest obecność w owocnikach enzymów. Nawet w małych ilościach pobudzają one apetyt, ułatwiają trawienie i przyswajanie pokarmu.
Owocniki grzybów zawierają także substancje zapachowe nadające potrawom niepowtarzalny aromat i smak, co znacznie zwiększa ich wartość jako produktu spożywczego.
Grzyby jadalne od wieków towarzyszą człowiekowi zarówno jako pożywienie, jak i lekarstwo. Współczesna nauka potwierdza ich niezwykłe właściwości: od działania przeciwzapalnego i przeciwnowotworowego, po wsparcie układu nerwowego i odpornościowego. Zawierają bogactwo bioaktywnych związków, takich jak β-glukany, aminokwasy egzogenne, witaminy, antyoksydanty i biopierwiastki, które czynią z nich jeden z najcenniejszych składników zdrowej diety i skuteczny element terapii wielu chorób cywilizacyjnych.
prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Mariusz Panczyk
Zdrowotne właściwości jabłek są potwierdzone licznymi badaniami naukowymi, a ich regularne spożycie wspiera profilaktykę chorób uwarunkowanych nieprawidłową dietą1. Mimo to w Polsce obserwuje się wyraźny spadek konsumpcji tych owoców, choć nasz kraj pozostaje największym producentem jabłek w Europie i jednym z kluczowych na świecie. Przeciętne roczne spożycie jabłek w gospodarstwach domowych zmniejszyło się z 11,6 kg na osobę w 2018 roku do 8,0 kg w 2024 roku2. Jabłka są szeroko dostępne przez cały rok, także zimą i wczesną wiosną, a dodatkowym atutem jest niski ślad węglowy wynikający z lokalnej produkcji i krótkiego łańcucha dostaw.
czytaj dalej
dr n. med. Karolina Krupa-Kotara
Zaburzenia lękowe dotykają milionów ludzi na całym świecie, znacząco obniżając jakość życia i codzienne funkcjonowanie. Chociaż podstawą ich leczenia pozostaje farmakoterapia i psychoterapia, coraz więcej badań wskazuje, że styl życia – w tym sposób odżywiania – może istotnie wpływać na nasilenie objawów i skuteczność terapii.
czytaj dalej
dr n. med. Paulina Borek-Trybała
Starzejące się nerki wykazują stopniowy spadek funkcji, co budzi pytania o bezpieczeństwo wyższej podaży białka w diecie osób starszych. Utrzymanie masy mięśniowej i prewencja sarkopenii wymagają jednak odpowiedniego żywienia, nawet kosztem ostrożności nefrologicznej. Najnowsze wytyczne wskazują, że u zdrowych seniorów priorytetem pozostaje optymalna podaż białka, zwłaszcza pochodzenia roślinnego, wsparta aktywnością fizyczną i regularnym monitorowaniem funkcji nerek.
czytaj dalej
