Według wiodących rekomendacji ECS/EAS (najnowsze zostały opublikowane 31 sierpnia 2019 r.) dotyczących leczenia zaburzeń lipidowych czynniki związane z odpowiednim żywieniem są istotną składową niefarmakologicznej części terapii.
Przyczyną niekorzystnego postrzegania soi jest m.in. obecność w niej fitoestrogenów roślinnych, które błędnie uchodzą za przyczynę nowotworów i zaburzeń gospodarki hormonalnej. Drugą przyczyną złej sławy soi jest to, że jest to produkt spożywczy najczęściej modyfikowany genetycznie. Jednak większość negatywnych badań na temat soi zostało przeprowadzonych na myszach lub szczurach karmionych izolatem sojowym w dużych dawkach, czego nie można przełożyć na wyniki u ludzi1.
Ukryta soja
61 kg spożytej soi przypada rocznie na przeciętnego Europejczyka, a w tym aż 57 kg, czyli 93%, trafia na ich talerze pod postacią mięsa, jajek czy sera. Z danych WWF (Światowy Fundusz na rzecz Przyrody, dawniej World Wildlife Fund i World Wide Fund for Nature) wynika, że aż trzy czwarte z 284 milionów ton soi wyprodukowanej na całym świecie w latach 2013–2014 przeznaczono na paszę dla zwierząt. Pokarm zawierający soję stosowany jest później do produkcji ogromnej części produktów spożywczych. I tak, do wyprodukowania 100 gramów mięsa drobiowego potrzeba 109 gramów soi. Na jedno jajko ważące 55 g przypada 35 g tej rośliny, na 100 g łososia – 59 g, na 100 g wieprzowiny – 51 gramów, na 100 g sera – 21 gramów.
Produkty sojowe spożywane są przez osoby stosujące wegetariański model żywienia. W badaniach własnych kobiet na diecie wegetariańskiej stwierdzono, że ponad 13% badanych spożywało produkty sojowe nawet 1–3 razy dziennie i 27,2% 1–3 razy w tygodniu. Do najczęściej wybieranych produktów sojowych należał napój sojowy (40,7% badanych), pasztety, wędliny, parówki (46,9% badanych) oraz tofu i tempeh (58% badanych). Spośród kobiet stosujących poszczególne rodzaje diety bezmięsnej produkty sojowe były najczęściej spożywane przez kobiety na diecie wegańskiej.
Z wielu względów soja budzi również kontrowersje wśród społeczeństwa, dlatego prawie 25% badanych na diecie wegetariańskiej i 78% na diecie tradycyjnej nie spożywa jej wcale. W Polsce zdecydowanie bardziej popularne są inne rośliny strączkowe, jak: soczewica, ciecierzyca, groszek, groch oraz fasola. Najwięcej soi spożywa się w Azji.
Soja – to jeden z bardziej kontrowersyjnych i negowanych przez konsumentów produktów spożywczych. Świadczyć o tym może ilość fałszywych informacji w Internecie, wskazujących nawet na to, że soja jest niebezpieczna dla zdrowia. Co powinniśmy wiedzieć na temat soi zanim włączymy ją do diety naszych pacjentów?