Żelazo jest kluczowym pierwiastkiem dla naszego organizmu, który uczestniczy w wielu ważnych życiowo procesach biochemicznych. Znakomita większość żelaza jest zlokalizowana w postaci hemu w hemoglobinie oraz w mioglobinie w mięśniach, gdzie pełni rolę w transporcie tlenu. Ponadto żelazo wchodzi w skład niebiałkowych frakcji enzymów jak cytochromy czy oksydazy. Wolne żelazo jest silnie toksyczne dla komórek toteż istotne jest, aby było ono odpowiednio absorbowane, transportowane i gromadzone w ustroju. Zarówno niedobór żelaza, jak i jego nadmiar mogą mieć niekorzystne następstwa zdrowotne, dlatego w rozpoznaniu zaburzeń gospodarki żelazowej kluczowa jest znajomość laboratoryjnych parametrów żelazowych i umiejętność ich interpretacji.

Cukrzyca typu 2 jest najczęściej diagnozowanym typem i obecne choruje na nią ponad 400 milionów ludzi na świecie. Jednocześnie była ona przyczyną 4 milionów zgonów na świecie w 2017 r. i według Międzynarodowej Federacji Diabetologicznej (IDF) do 2045 roku liczba osób chorych na cukrzycę sięgnie 700 milionów¹.

Poprawa stanu zdrowia poprzez modulację mikrobioty jelitowej jest obecnie jednym z najważniejszych kierunków w prewencji i leczeniu chorób cywilizacyjnych. Modulacja składu i profilu metabolicznego mikrobioty jelitowej jest możliwa dzięki wdrożeniu odpowiedniego żywienia i/lub suplementacji np. pro- i prebiotykami. Podczas gdy probiotyki wykorzystują żywe mikroorganizmy, prebiotyki są substancjami, które są selektywnie wykorzystywane przez mikrobiotę, dając korzyści zdrowotne człowiekowi.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2014 roku osoby w wieku powyżej 60 lat stanowiły około 22% populacji Polski. Liczba ta systematycznie rośnie, co powoduje, że coraz większa część populacji wymagać będzie specjalnej opieki diagnostycznej, lekarskiej i żywieniowej, gdyż z wiekiem spada wydajność wielu narządów i procesów fizjologicznych, a tym samym wzrasta liczba wielu przewlekłych chorób. W artykule zostaną omówione podstawowe badania laboratoryjne, jakie powinny być wykonywane u osób starszych, wraz ze specyfiką ich interpretacji. Ponadto zostaną uwzględnione wybrane problemy żywieniowe u osób starszych.

Amerykańskie Centra Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) szacują, że stres stanowi około 75% wszystkich przyczyn wizyt u lekarzy¹. Badania wskazują, że stres może być jedną z przyczyn choroby wrzodowej żołądka, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy typu 2., otyłości oraz zaburzeń depresyjnych. W kontroli reakcji organizmu na stres, oprócz psychologicznych metod pozwalających na radzenie sobie z nim, istotną rolę pełni wsparcie żywieniowe pacjenta. Reakcja stresowa generuje zwiększone wymagania fizjologiczne dla organizmu, a osoby przewlekle zestresowane potrzebują żywności o dużej gęstości odżywczej, aby dostarczyć prekursorów do syntez neurohormonów. Paradoksalnie reakcja stresowa powoduje, że pacjenci chętniej spożywają produkt o niskiej gęstości odżywczej, a ich dieta jest mniej różnorodna.

Jednoznaczne rozpoznanie NAFLD może być problematyczne i zwykle jest diagnozą z wykluczenia.

Żelazo jest kluczowym pierwiastkiem dla większości szlaków biochemicznych, gdyż jest niezbędne w procesach utleniania i redukcji. Zapotrzebowanie organizmu człowieka na żelazo i efektywność jego metabolizmu są zmienne i zależą od wielu czynników.

Otyłość jest przewlekłą chorobą, której częstość występowania na świecie z roku na rok wzrasta i obecnie stanowi najczęściej występującą chorobę będącą skutkiem zaburzeń odżywiania. Według badania WOBASZ II przeprowadzonego w latach 2013–2014 otyłość stwierdza się u 24,4% mężczyzn i 25% kobiet, co dorównuje statystykom światowym.

Szacuje się, że zespół metaboliczny (ZM) dotyczy ponad 24% światowej populacji, stanowiąc tym samym poważny problem epidemiologiczny. Patomechanizm ZM jest złożony, dlatego wymaga zastosowania różnych strategii terapeutycznych.

Borelioza z Lyme jest najczęściej występującą chorobą odkleszczową powodowaną przez bakterie z rodzaju Borrelia. Obraz choroby jest bardzo zróżnicowany, obejmuje wiele narządów i przebiega w kilku etapach. Dodatkowo złożona biologia bakterii oraz ograniczenia metod laboratoryjnych powodują, że rozpoznanie boreliozy z Lyme może przysparzać wielu trudności.