Woda to główny składnik naszego ciała – jej ilość w organizmie waha się w granicach 45–75% jego masy i zależy od płci, budowy ciała oraz wieku. Biorąc pod uwagę ilość wody w ciele człowieka, łatwo dojść do wniosku, że ma ona ogromny wpływ na nasze zdrowie i życie. Woda jest naturalnym środowiskiem dla przebiegu reakcji chemicznych, biochemicznych oraz wszelkich procesów życiowych zachodzących w komórkach naszego organizmu. Charakteryzuje się wysokim ciepłem właściwym, co przyczynia się do zapewnienia prawidłowego przebiegu procesu termoregulacji oraz utrzymania równowagi kwasowo-zasadowej i wodno-elektrolitowej. Negatywne skutki niedostatecznego spożycia wody w stosunku do zapotrzebowania szybko są odczuwalne i widoczne, a duży deficyt może stać się ogromnym zagrożeniem dla zdrowia i życia.
Podstawowe zalecenia żywieniowe i rola składników żywieniowych w leczeniu dny moczanowej
Leczenie skazy moczanowej odbywa się głównie za pomocą farmakoterapii, jednakże zmiana stylu życia, w tym przede wszystkim odpowiedni sposób żywienia odgrywa nieodzowną rolę w osiągnięciu sukcesu terapeutycznego14. Ma to na celu przede wszystkim:
- zmniejszenie hiperurykemii,
- zmniejszenie ryzyka występowania napadów dny moczanowej bądź ograniczenie do minimum objawów choroby,
- zapobieganie nawrotom dny moczanowej,
- uniknięcie przejścia choroby w postać przewlekłą, wiążącą się z nieodwracalnymi powikłaniami ze strony funkcjonowania stawów lub innych tkanek w których doszło do krystalizacji moczanów2.
Eliminacja czerwonego mięsa i tłustych serów
Podstawową zasadą w diecie osób chorych na dnę moczanową jest ograniczenie, a najlepiej całkowite wyeliminowanie z codziennego jadłospisu produktów bogatych w puryny. Ma to znaczący wpływ na obniżenie poziomu kwasu moczowego w organizmie pacjenta i zmniejszenie ryzyka wywołania ostrego napadu dny. W związku z powyższym, osoba dotknięta tą chorobą nie powinna spożywać przede wszystkim czerwonego mięsa (wołowiny, wieprzowiny), wywarów z kości i grzybów, podrobów, galaret i konserw mięsnych, wędlin, esencjonalnych rosołów, owoców morza (krewetki, małże) czy ryb takich jak śledzie, sardynki i szprotki. Powinna także unikać dodawania do przyrządzanych posiłków suszonych grzybów, drożdży i ostrych przypraw. Osobom ze skazą moczanową zaleca się również wykluczyć z codziennego jadłospisu tłuste białe sery, a także sery topione, pleśniowe i podpuszczkowe oraz tłuszcz pochodzenia zwierzęcego, głównie smalec i słoninę1,3,6,11,16,17,18.
Dna moczanowa, zwana również skazą moczanową, jest schorzeniem charakteryzującym się występowaniem stanów zapalnych głównie w obrębie stawów, ale także w okolicy tkanek miękkich czy nerek. Główną przyczyną choroby jest podwyższony poziom kwasu moczowego we krwi. Skutkiem tego jest odkładanie się w płynie stawowym kryształków moczanu jednosodowego, które następnie gromadzą się w postaci złogów i indukują stan zapalny.