person_addDołącz
menu close arrow_back_ios arrow_back_ios person_add home

Brokuły

Dietetyk kliniczny Klaudia Wiśniewska

SUPERFOODS

03-03-2017

10/2017

Brokuł (Brassica oleracea L. var. italica Plenck) jest to jednoroczna roślina należąca do rodziny kapustowatych. Charakteryzuje się zawartością wielu związków aktywnych biologicznie i zaliczana jest do pokarmów roślinnych o jednym z najsilniejszych potencjałów przeciwnowotworowych1.

Brokuły w diecie a nowotwory

Badania epidemiologiczne wskazują, iż spożycie roślin kapustnych, a w szczególności brokułów − ze względu na obecność substancji aktywnych biologicznie − może wpływać na zmniejszenie ryzyka występowania wielu typów nowotworów. Do tej pory stwierdzono zmniejszone ryzyko zachorowania na nowotwory płuc, piersi, gruczołu krokowego oraz jelita grubego na skutek zwiększenia spożycia w diecie związków o charakterze przeciwkancerogennym, które pochodzą z roślin krzyżowych8. Ostatnie badania wskazują również na relację pomiędzy zachorowaniem na nowotwór wątroby a spożyciem brokułów. Chen i jego zespół stwierdzili, że odpowiednie spożycie brokułów w diecie może przyczynić się do hamowania stłuszczenia wątroby i tym samym zmniejszać ryzyko zachorowania na nowotwór wątroby. Potwierdzili to w swoim badaniu przeprowadzonym na myszach, które dowiodło, iż długoterminowe (> 5 tygodni) podawanie brokułów stanowiących 10% całkowitej diety wpłynęło na poprawę parametrów świadczących o stłuszczeniu wątroby i zmniejszyło ryzyko zachorowania na nowotwór11. Niewątpliwie potrzebne są dalsze badania w tym kierunku, w szczególności przeprowadzone na ludziach, z określeniem dokładnej ilości produktu niezbędnej do spożycia wykazującej właściwości przeciwnowotworowe, aby móc powszechnie polecać wysokie spożycie brokułów w przypadku prewencji, jak i progresji nowotworów.

 

Podsumowanie

Wzrost zachorowania na nowotwory niewątpliwie stał się impulsem do poszukiwania sposobów zapobiegania i leczenia tych chorób poprzez wykorzystanie składników diety. Warzywa kapustne, a w szczególności brokuły, ze względu na swoje właściwości mogą mieć zastosowanie w szeroko pojętej chemioprewencji. W literaturze coraz częściej pojawiają się informacje o próbach uzyskania odmian tzw. „superbrokułów”, zawierających większe ilości substancji o działaniu przeciwkancerogennym w porównaniu do odmian tradycyjnych11. Dalsze badania z udziałem warzyw krzyżowych i brokułów w tym obszarze są jak najbardziej wskazane.

PRZYPISY

  1. Glade M.J., Meguid M.M., A Glance at… Broccoli, glucoraphanin, and sulforaphane, „Nutrition” 31(9), 2015, 1175−1178.
  2. Borowski J., Szajdek A., Content of selected bioactive components and antioxidant properties of broccoli (Brassica oleracea L.), „Eur Food Res Technol.” 226, 2008, 459–465.
  3. James D., Devaraj S., Bellur P. i wsp., Novel concepts of broccoli sulforaphanes and disease: induction of phase II antioxidant and detoxification enzymes by enhanced-glucoraphanin broccoli, „Nutr Rev.” 70, 2012, 654–665.
  4. Rosa E., Rodrigues A., Total and individual glucosinolate content in 11 broccoli cultivars grown in early and late seasons, „J. Hortic. Sci.” 36(1), 2001, 56−59.
  5. Śmiechowska A., Bartoszek A., Namieśnik J., Przeciwrakotwórcze właściwości glukozynolanów zawartych w kapuście (Brassica oleracea var. capitata) oraz produktów ich rozpadu, „Post Hig Med Dosw.” 62, 2008, 125−140.
  6. Zalega J., Szostak-Węgierek D., Żywienie w profilaktyce nowotworów. Część I. Polifenole roślinne, karotenoidy, błonnik pokarmowy, „Probl Hig Epidemiol.” 94(1), 2013, 41−49.
  7. Tomczyk J., Olejnik A., Sulforafan – potencjalny czynnik w prewencji i terapii chorób nowotworowych, „Postepy Hig Med Dosw.” 64, 2010, 590−603.
  8. Bertl E., Bartsch H., Gerhauser C., Inhibition of angiogenesis and endothelial cell functions are novel sulforaphane-mediated mechanisms in chemoprevention, „Mol. Cancer Ther.” 5, 2006, 575–585.
  9. Fimognari C., Berti F., Cantelli-Forti G., Hrelia P., Effect of sulforaphane on micronucleus induction in cultured human lymphocytes by four different mutagens. Environ, „Mol. Mutagen.” 46, 2005, 260–267.
  10. Chen Y.J., Wallig M.A., Jeffery E.H., Dietary Broccoli Lessens Development of Fatty Liver and Liver Cancer in Mice Given Diethylnitrosamine and Fed a Western or Control Diet, „J Nutr.” 146(3), 2016, 542−550.
  11. Mithen R., Faulkner K., Magrath R, Rose P., Williamson G., Marquez J., Development of isothiocyanate-enriched broccoli, and its enhanced ability to induce phase 2 detoxification enzymes in mammalian cells, „Theor. Appl. Genet.” 106, 2003, 727–734.

O autorze

Dietetyk kliniczny Klaudia Wiśniewska

CZYTAM ARTYKUŁY

Dietetyczka kliniczna, wykładowczyni i założycielka Centrum Terapii Dietetycznej SPOT (www.centrumspot.pl), gdzie na co dzień pracuje z pacjentami. W ramach swojej pracy doktorskiej na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym bada skuteczność diet roślinnych w aspekcie otyłości i innych chorób metabolicznych. Prze wiele lat w ramach pracy w instytutach naukowych, w tym w Instytucie Żywności i Żywienia koordynowała projekty edukacyjne o zasięgu ogólnopolskim. Nadal chętnie dzieli się swoją wiedzą z innymi, nie tylko w gabinecie. Usłyszeć ją można w Dzień dobry TVN, Pytaniu na Śniadanie, Onet Rano #wiem oraz w Polskim Radio. Jest autorką licznych publikacji naukowych z zakresu diet roślinnych, otyłości i chorób układu pokarmowego.  

Czytaj więcej