Profilaktyka pierwotna raka piersi jest ograniczona. Do czynników modyfikowalnych należą: utrzymanie prawidłowej masy ciała, regularna aktywność fizyczna, eliminacja alkoholu z diety, unikanie palenia tytoniu (zarówno czynnego, jak i biernego) oraz ograniczanie stosowania hormonalnej terapii zastępczej. Najlepszą metodą wczesnego wykrywania raka piersi są przesiewowe badania mammograficzne (po 50. roku życia). Natomiast wcześniej zaleca się rutynowe samobadanie palpacyjne2.
Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet w krajach wysokorozwiniętych. Na świecie obserwuje się wzrost zachorowalności na nowotwory piersi, w Polsce w 2017 r. rozpoznano 18 529 nowych zachorowań kobiet na raka piersi, co stanowiło 22,5% wszystkich przypadków nowotworów złośliwych u kobiet. Współczynnik zachorowalności wynosił 91 na 100 tys. osób. Większość zachorowań dotyczy kobiet między 50. a 74. rokiem życia1. W badaniach naukowych wyodrębnia się dwie grupy, tj. rak piersi przedmenopauzalny i pomenopauzalny.
ŻYWIENIOWE CZYNNIKI ZWIĘKSZAJĄCE I ZMNIEJSZAJĄCE RYZYKO ROZWOJU NOWOTWORU PIERSI
Styl życia i sposób żywienia mają duży wpływ na ryzyko wystąpienia nowotworu piersi. Opublikowany w 2018 r. raport World Cancer Research Found/ American Cancer Research przedstawia zalecenia żywieniowe, które mają znaczenie w profilaktyce nowotworów3. W tabeli poniżej przedstawione zostało podsumowanie żywieniowych czynników zwiększających i zmniejszających ryzyko zachorowania na raka piersi. Dieta wysokoenergetyczna, wysokotłuszczowa
Dieta wysokoenergetyczna i wysokotłuszczowa to model diety typu zachodniego.
Według polskich norm spożycie tłuszczu powinno znajdować się na poziomie 25–30%. Powszechnie wiadomo, że tłuszcze są niezbędnym elementem prawidłowo zbilansowanej diety, jednak ich nadmiar może w konsekwencji spowodować nadwyżkę energetyczną i przyczynić się do rozwoju nadwagi i otyłości. W diecie istotna jest jakość spożywanych tłuszczów. Szczególnie niekorzystne działanie wykazują nasycone kwasy tłuszczowe, które wpływają na wzrost cholesterolu całkowitego i frakcji LDL. Potwierdzone działanie rakotwórcze mają izomery trans kwasów tłuszczowych powstające podczas przemysłowego utwardzania tłuszczów. Już w 1999 r. Wu i wsp. wykazali, że zredukowanie tłuszczu ogółem w diecie obniża nadmierne stężenie estrogenów w surowicy krwi, co w efekcie zmniejsza ryzyko zachorowania na raka piersi3,4.
Profilaktyka pierwotna raka piersi jest ograniczona. Do czynników modyfikowalnych należą: utrzymanie prawidłowej masy ciała, regularna aktywność fizyczna, eliminacja alkoholu z diety, unikanie palenia tytoniu (zarówno czynnego, jak i biernego) oraz ograniczanie stosowania hormonalnej terapii zastępczej. Najlepszą metodą wczesnego wykrywania raka piersi są przesiewowe badania mammograficzne (po 50. roku życia). Natomiast wcześniej zaleca się rutynowe samobadanie palpacyjne2.
Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.
Otyłość stanowi narastający problem nie tylko zdrowotny, ale także społeczny, który coraz częściej dotyczy krajów rozwiniętych, ale również rozwijających się. Główną przyczyną otyłości jest zmiana stylu życia polegająca na niskiej aktywności fizycznej oraz na długotrwałym dodatnim bilansie energetycznym, którego powstaniu sprzyjają czynniki środowiskowe, psychospołeczne, genetyczne oraz niektóre schorzenia1,6,14.
Czym są zaburzenia odżywiania? Jaki jest ich mechanizm działania oraz etiopatogeneza? Jakie formy leczenia stosuje się u pacjentów z zaburzeniami odżywiania i w jaki sposób można im pomóc? Odpowiedzi na te i inne pytania można znaleźć w wydanej w styczniu 2021 roku przez Wydawnictwo Lekarskie PZWL monografii prof. Anny Brytek-Matery „Zaburzenia odżywiania.”
Poruszając temat wyboru odpowiednich suplementów multiwitaminowych dostępnych obecnie na rynku, dyskusję należy rozpocząć od omówienia samej definicji suplementu. Zgodnie z nią, celem stosowania suplementów jest zapobieganie niedoborom składników odżywczych. Grupami referencyjnymi, u których występuje zwiększone na nie zapotrzebowanie są: dzieci, kobiety w ciąży, wyczynowi sportowcy, dorośli po 50. roku życia oraz osoby zmagające się z zaburzeniami wchłaniania w wyniku chorób układu pokarmowego. Czym jednak kierować się, wybierając drogę suplematacji?
