„Lekkoatletyka dla każdego!” (dalej Ldk!) to ogólnopolski program organizowany od 2014 roku przez Polski Związek Lekkiej Atletyki pod patronatem Ministerstwa Sportu i Turystyki. Partnerem strategicznym programu jest Nestlé Polska. Program jest przeznaczony dla dzieci i młodzieży w wieku od 10 do17 lat i polega na regularnym udziale w zajęciach sportowych oraz w warsztatach żywieniowych.
WD: Jak zostały zaimplementowane zmiany nomenklatury nazw diet dla pacjentów – czy zostały wprowadzone, czy pomogły w identyfikacji diet, czy wprost przeciwnie, wprowadziły zamieszanie i chaos?
Główny Dietetyk Klaudia Lefek: Nazewnictwo diet, które zostało wprowadzone za sprawą programu jest zgodne z aktualnie obowiązującą wiedzą. Myślę, że dietetycy w pierwszym momencie ucieszyli się, że w końcu nazwy diet odpowiadają tym, których uczyli się na studiach. Taka była też moja pierwsza reakcja. W praktyce niestety wygląda to trochę gorzej…
Dyrektor Ewa Kąkol: Zwyczajowe nazwy diet są tak zakorzenione zarówno w świadomości pacjentów, jak i osób pracujących w kuchni i przygotowujących posiłki, że wprowadzenie nowej nomenklatury spowodowało zamieszanie i chaos. Obserwując jadłospisy i zdjęcia na stronach internetowych różnych szpitali, które przystąpiły już do projektu zauważyliśmy, że prawie wszystkie pozostały przy nazwach zwyczajowych. Dzięki naszej autorskiej platformie informatycznej, która nazywa się IMFOOD i jest ogólnie dostępna na rynku, i z której korzysta już wiele szpitali, proces unifikacji nazewnictwa, a także implementacji zdjęć do odpowiednich diet poszedł na szczęście błyskawicznie i bez problemu. Mieliśmy gotowe rozwiązania technologiczne i chętnie się nimi ze wszystkimi podzielimy.
Główny Dietetyk Klaudia Lefek: Co ważne – aplikacja IMFOOD ma już zapisane właściwe kody diety więc w dużym stopniu odciąża dietetyczki lub pielęgniarki, bo zamawianiem diet zajmują się głównie pielęgniarki, które nie mają doświadczenia dietetycznego. Dla nich każda zmiana generuje kolejne komplikacje. Dla tych Pań najważniejsze jest, aby zamówić dla pacjenta dietę, którą zaleca mu lekarz bądź dietetyk, taką która nie pogorszy jego stanu zdrowia. Jak ona się nazywa ma drugorzędne znaczenie, ważne aby system był jak najprostszy i redukował do minimum pomyłki. Dlatego personel szpitalny raczej jest przeciwny zmianom w tym zakresie.
Czy zgodnie z par. 10 pkt 2.1 rozporządzenia zdjęcia mogą się zmieniać wraz ze zmianą jadłospisu, czy powinno być tworzone archiwum. Jak długo takie archiwum powinno być przechowywane – są różne interpretacje tego przepisu przez oddziały NFZ. Jak będzie odbywała się weryfikacja przez NFZ/MZ, czy jadłospisy i zdjęcia były tworzone, czy będą sprawdzane poszczególne strony internetowe, czy powinna być tworzona dokumentacja papierowa?
Dyrektor Ewa Kąkol: Spotkaliśmy się z różnymi interpretacjami poszczególnych oddziałów NFZ. Rozporządzenie Ministra Zdrowia nie określa, jak długo jadłospisy i zdjęcia powinny być zawieszone na stronach internetowych. Mamy opinię, że powinny być one usuwane nie wcześniej, niż po tygodniu, druga interpretacja sugeruje, że dopiero po zakończeniu okresu pilotażu, czyli do 30.06.2024 r. Mamy również taką opinię, że dane powinny być dostępne w całym okresie pilotażu, z uwzględnieniem okresu ewaluacji, czyli do 31.10.2024 r.
Główny Dietetyk Klaudia Lefek: Wiemy na pewno, że zdjęcia powinny mieć odniesienie do konkretnej pozycji w jadłospisie, aby pacjent wiedział, że ta i ta pozycja wygląda na talerzu w ten sposób. Najważniejsze jest aby organy kontrolujące miały jasność co do tego czy dokumentacja od początku trwania projektu w danej jednostce szpitalnej była prowadzona prawidłowo. W związku z tym archiwum jadłospisów i zdjęć jest konieczne.
Jak długo musi przebywać pacjent w szpitalu, żeby został zakwalifikowany do programu. Co z pacjentami przebywającymi w szpitalach 1 dzień?
Główny Dietetyk Klaudia Lefek: Rozporządzenie jasno nie określa jak długo pacjent powinien przebywać w szpitalu, aby został zakwalifikowany do programu. Jest jedynie zapis o tym, że „dzień rozpoczęcia pobytu i dzień zakończenia pobytu świadczeniobiorcy w szpitalu są rozliczane jako jeden osobodzień”. Uważam, że w praktyce każda osoba, której przysługuje posiłek w szpitalu bierze udział w projekcie, ponieważ problematyczne byłoby przygotowanie dla takiej osoby oddzielnego posiłku. Z projektu wyłączone są jedynie oddziały anestezjologii i intensywnej terapii, jeśli pacjent znajduje się na innym oddziale to jest żywiony tak jak reszta pacjentów.
Dyrektor Ewa Kąkol: Z informacji na forach internetowych dotyczących dobrego posiłku wynika, że pacjent zostanie zakwalifikowany do programu, jeśli jego pobyt w szpitalu będzie dłuższy niż 1 dzień.
Czy zdaniem Pań program faktycznie pozytywnie wpływa na jakość żywienia w szpitalach? Czy kwota przeznaczona na projekt jest wystarczająca do znaczącego polepszenia jakości posiłków dla chorych?
Główny Dietetyk Klaudia Lefek: Oczywiście! Za tą kwotę naprawdę można znacząco polepszyć jakość żywienia w szpitalach. Rozporządzenie określa jasno czym jako dietetycy mamy się kierować przy układaniu jadłospisów. Problem pojawia się, kiedy spotykamy się z brakiem zrozumienia ze strony dietetyków szpitalnych.
Dyrektor Ewa Kąkol: Na pewno wprowadzenie tego projektu poprawia stan żywienia pacjentów. Natomiast zauważyliśmy, że czasami interpretacja intencji projektu przez osoby układające jadłospis jest mylna. Moim zdaniem ważna jest poprawa jakości posiłków, czyli przeznaczenie dodatkowej kwoty na lepsze gatunkowo produkty, np. wysokiej jakości wędliny. Niektóre placówki natomiast zamiast jakości zwiększają ilość jedzenia.
Główny Dietetyk Klaudia Lefek: Z naszego doświadczenia wynika, że dietetycy szpitalni często chcą spełniać wymagania pacjentów bez względu na to czy te propozycje są zdrowe czy nie. Naszą rolą jest również edukacja i pokazanie pacjentowi, że inaczej niż w domu nie znaczy gorzej, a zdrowe żywienie może wpłynąć pozytywnie na jego stan zdrowia.
Dziękujemy za rozmowę.
Pilotażowy Program Ministerstwa Zdrowia „Dobry posiłek w szpitalu” ma na celu poprawę wyżywienia pacjentów, odpowiedniego do ich stanu zdrowia, a dieta szpitalna ma być integralną częścią całego procesu leczenia. Program przewiduje dodatkowe finansowanie w wysokości 25,62 zł na żywienie pacjentów. Z Ewą Kąkol, dyrektorką Biura Zarządzania Produktem w spółce Impel Catering oraz Klaudią Lefek, Główną Dietetyczką Impel Catering rozmawiamy o tym, jak z ich perspektywy – osób zarządzających usługą żywienia w wielu polskich szpitalach, przebiegło wprowadzenie programu „Dobry posiłek”.
