W skład blaszki miażdżycowej wchodzą między innymi lipoproteiny o małej gęstości (LDL – low-density lipoprotein), makrofagi oraz elementy włókniste tkanki łącznej1 . Kliniczne manifestacje choroby pojawiają się zwykle u osób w średnim i starszym wieku, szczególnie w populacjach zachodnich, przyczyniając się do wzrostu zachorowalności i śmiertelności. Blaszki miażdżycowe mogą rozwijać się w naczyniach we wczesnej młodości, dając objawy dopiero w wieku dorosłym. Na skutek zaawansowanej miażdżycy może dochodzić do zawału serca, udaru mózgu, choroby niedokrwiennej serca2 .
W rozwoju miażdżycy mówi się nie tylko o zwężeniu światła tętnicy, ale również o przebudowie naczynia zwanej remodelingiem. Podzielić można go na remodeling pozytywny (kompensacyjny) oraz negatywny. Remodeling kompensacyjny polega na pogrubieniu ściany naczynia bez ograniczania jego światła. Jest swego rodzaju mechanizmem kompensacyjnym prowadzącym do zwiększania wymiarów zewnętrznych tętnicy w odpowiedzi na rozwój zmian miażdżycowych. Remodeling negatywny prowadzi zaś do narastania zmiany światła naczynia z ograniczeniem jego wewnętrznej średnicy3.
W ostatnim czasie zwraca się również dużą uwagę na rolę przewlekłego procesu zapalnego w patogenezie miażdżycy tętnic. Wydaje się, że zarówno miejscowe procesy zapalne, jak i uogólniony stan zapalny mają wpływ na powstawanie choroby wieńcowej4. Miażdżycy może towarzyszyć bowiem wzrost poziomu cytokin prozapalnych we krwi, takich jak interleukina-6 czy czynnik martwicy nowotworu TNF-α. Wiadomo również, że stan zapalny współwystępujący z miażdżycą indukowany jest aktywacją wrodzonego systemu odporności na skutek działania lipoprotein o niskiej gęstości LDL. Bogate w cholesterol lipoproteiny i apolipoproteina B ulegają utlenieniu w obrębie tętnicy, a proces ten determinuje wytwarzanie cząsteczek prozapalnych, które aktywują śródbłonek naczyniowy. Proaterogenne działanie można przypisać również limfocytom typu Th15 . Potrzebne są jednak dalsze badania w celu oceny przeciwzapalnych możliwości terapeutycznych miażdżycy.
BŁONNIK POKARMOWY
Substancjami, które bada się pod kątem prewencji miażdżycy, są te zawarte w błonniku pokarmowym. W zaleceniach można spotkać się z teorią na temat obniżania ryzyka wystąpienia zmian w tętnicach poprzez obniżenie lipoprotein o niskiej gęstości LDL za pomocą rozpuszczalnego włókna pokarmowego6 .
Miażdżyca to choroba przewlekła obejmująca tętnice dużej i średniej wielkości, takie jak: aorta, tętnice wieńcowe, szyjne, nerkowe czy też biodrowe. W jej przebiegu dochodzi do gromadzenia się złogów w przestrzeniach między śródbłonkiem naczyniowym a warstwą mięśniową naczynia.
