Selen należy do pierwiastków śladowych. Jego suplementacja zapobiega stanom zapalnym oraz niszczeniu gruczołu tarczycowego. Dobrym źródłem selenu są grzyby, podroby (np. nerki) oraz owoce morza i ryby. Produkty roślinne zawierają najlepiej przyswajalny selen, zawierają go czosnek, a także nasiona roślin strączkowych. Selen jest też obecny w produktach mlecznych i jajach ze względu na to, że jest zawarty w paszy zwierząt.
Jest to grupa chorób przewodu pokarmowego z przewlekle trwającym stanem zapalnym w jelitach, występujących z naprzemiennie trwającymi okresami aktywności choroby i fazami remisji, a więc czasem, kiedy towarzyszące chorobie objawy ustępują. Choroba Leśniowskiego- -Crohna najczęściej dotyka mieszkańców Ameryki Północnej i Europy Zachodniej, nieco rzadziej na tę chorobę zapadają Afrykanie i Azjaci1. Z kolei w Polsce, zgodnie z danymi Krajowego Rejestru Chorych, jednostką Leśniowskiego-Crohna może być dotkniętych 5191 osób (dane za rok 2012). Jednakże biorąc pod uwagę trudności we wczesnym, prawidłowym zdiagnozowaniu schorzenia Leśniowskiego-Crohna, przypuszcza się, że jednostką tą może być objętych około 13 000 Polaków2. Największą częstotliwość rozwoju tej choroby odnotowuje się wśród narodowości rasy białej. Na chorobę Leśniowskiego-Crohna zapadają najczęściej osoby młode, do 15. r.ż., przy czym szczyt zachorowań najczęściej przypada między 20–40 r.ż., bez zróżnicowania na płeć1,3. Jak dotąd, przyczyn występowania nieswoistych chorób zapalnych jelit nie określono, ale przyjmuje się, że są one wynikiem współdziałania ze sobą czynników genetycznych, immunologicznych oraz środowiskowych3,4. W chorobie Leśniowskiego-Crohna zmiany zapalne mogą obejmować dowolny odcinek przewodu pokarmowego, a stan zapalny może dotyczyć wszystkich warstw przewodu pokarmowego5,6. Do najczęstszych objawów tego schorzenia zalicza się: silne bóle brzucha, brak apetytu, wymioty, nudności, częste biegunki (nierzadko z domieszką śluzu i tłuszczu), postępujący spadek masy ciała i zahamowanie wzrostu, a także niedokrwistość7,8. Żywienie pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna zależy przede wszystkim od stanu aktywności choroby, skuteczności leczenia żywieniowego dostosowaną metodą, a także początkowego stanu odżywienia pacjenta5. To, w jakiej fazie choroby znajduje się pacjent, ściśle wiąże się z wieloma modyfikacjami dietetycznymi, ponieważ spożycie niedozwolonych produktów może mieć bardzo negatywne konsekwencje w postaci nawrotu objawów, pogłębiającego się niedożywienia i ogólnego pogorszenia stanu zdrowia. W tabeli poniżej podano różne strategie żywieniowe osób z jednostką Leśniowskiego-Crohna w zależności od fazy tej choroby.
Choroba Leśniowskiego-Crohna (ang. Crohn’s disease, CD) to – podobnie jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego (ang. Ulcerative colitis, UC) oraz rzadziej spotykane, mikroskopowe i nieokreślone zapalenie jelita grubego – zaburzenie zaliczane do nieswoistych chorób zapalnych jelit (ang. Inflammatory Bowel Disease, IBD). Choroba ta wymaga szczególnego i indywidualnego podejścia dietetycznego. Dieta musi uwzględniać każdy etap choroby, by zapewnić pacjentowi dobrostan.