Choroba Leśniowskiego-Crohna (ang. Crohn’s disease, CD) to – podobnie jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego (ang. Ulcerative colitis, UC) oraz rzadziej spotykane, mikroskopowe i nieokreślone zapalenie jelita grubego – zaburzenie zaliczane do nieswoistych chorób zapalnych jelit (ang. Inflammatory Bowel Disease, IBD). Choroba ta wymaga szczególnego i indywidualnego podejścia dietetycznego. Dieta musi uwzględniać każdy etap choroby, by zapewnić pacjentowi dobrostan.
CZYM JEST MENOPAUZA?
Menopauza, czyli inaczej ostatni cykl miesiączkowy, związana jest z zakończeniem okresu reprodukcyjnego kobiety. Zostaje ona stwierdzona, gdy w przeciągu 12 miesięcy po miesiączkowaniu nie odnotowuje się kolejnego krwawienia i nie jest to związane z występowaniem innych patologii. Następuje po nim zmniejszenie liczby pęcherzyków antralnych oraz zakończenie owulacji i menstruacji. Średnia wieku kobiet przechodzących menopauzę wynosi 48,8 lat (zazwyczaj występuje między 45. a 55. rokiem życia). Okres menopauzalny dzieli się na dwie fazy: wczesną oraz późną i może trwać do 15 lat. We wczesnej fazie następuje wzrost poziomu hormonu folikulotropowego (FSH), spadek poziomu AMH (hormon antymüllerowski – marker rezerwy jajnikowej), jednocześnie poziom estrogenów pozostaje stabilny. Powoduje to zmiany długości cyklu miesiączkowego.
W późnym przejściu menopauzalnym występują już rzadkie miesiączkowania (oligomenorrhoea – cykle dłuższe niż 32 dni, przeciągające się nawet do 6 miesięcy). Ten okres trwać może od 1 do 3 lat. Charakteryzuje się występowaniem cykli bezowulacyjnych, podwyższonym poziomem FSH, obniżonym AMH. Następuje wtedy również spadek poziomu estrogenów. Faza ta kończy się wystąpieniem menopauzy. W pierwszych latach po menopauzie niski poziom estrogenów wpływa na zakłócenie ujemnego sprzężenia zwrotnego, co powoduje nadprodukcję hormonu uwalniającego gonadotropiny, w konsekwencji stymulując produkcję FSH i LH i ustanie miesiączkowania. Od tego momentu występuje nowy poziom równowagi hormonalnej, czyli wysokie stężenie gonadotropin przy niskim stężeniu estrogenu [1, 2].
Menopauza jest nieodłącznym etapem życia każdej kobiety. Wiąże się ona z zachodzeniem wielu zmian w organizmie. Znaczna część kobiet ma obawy przed dolegliwościami, które mogą towarzyszyć temu okresowi. Odpowiednie przygotowanie, zarówno poprzez prawidłową dietę, jak i aktywność fizyczną, może w znaczy sposób wpłynąć na przebieg menopauzy.