Wprowadzenie nowych nawyków żywieniowych jest procesem, który, jak każda zmiana, przebiega czasem z większymi, czasem z mniejszymi sukcesami. Podczas całego jego trwania istotna jest rola specjalisty, który swoim zachowaniem podczas spotkań konsultacyjnych może wzmocnić pacjenta i zachęcić go do dalszych starań lub też wpłynąć na niego w sposób demotywujący.
Jakie zaburzenia odżywiania występują u dzieci?
U dzieci występują takie zaburzenia w odżywianiu, jak: jedzenie wybiórcze, otyłość psychopochodna, wymioty psychogenne. Należy pamiętać o tym, że kryteria diagnostyczne przedstawiane w klasyfikacjach chorób odnoszą się do osób dorosłych i zazwyczaj są spełniane już w zaawansowanej fazie choroby, która wymaga niezwłocznej interwencji medycznej. U dzieci i nastolatków przejawiających zaburzenia odżywiania lub zaburzenia w odżywianiu mogą nie występować wszystkie konieczne do postawienia diagnozy kryteria, co nie oznacza, że nie jest potrzebna profesjonalna pomoc.
Leczenie i rokowania
Długość trwania choroby znacząco wydłuża jej leczenie. Nieleczone zaburzenia odżywiania mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, a nawet do śmierci chorego. Ryzyko zgonu w wyniku komplikacji związanych z anoreksją wynosi 5–15%. Jeżeli wystarczająco wcześnie zauważone zostaną pierwsze symptomy lub ryzyko wystąpienia zaburzeń odżywiania i podjęte zostaną odpowiednie działania, szanse na uniknięcie rozwoju choroby i jej negatywnych następstw są dużo większe. Najlepsze rokowania w leczeniu zaburzeń odżywiania daje kompleksowa terapia prowadzona przez interdyscyplinarny zespół terapeutyczny: pediatrów, psychiatrów, lekarzy innych specjalności, dietetyków, psychoterapeutów, psychologów, terapeutów, fizjoterapeutów. Leczenie może się odbywać w warunkach ambulatoryjnych, jednak nierzadko konieczna jest hospitalizacja. Wieloletnie obserwacje naukowe wskazują, że jeżeli leczenie anoreksji rozpoczęto w pierwszym roku trwania choroby, całkowite wyleczenie odnotowano u 80% pacjentów, natomiast rozpoczęcie procesu leczenia w okresie powyżej roku trwania choroby kończyło się wyleczeniem u 50% pacjentów. Zdecydowanie mniejsze powodzenie w leczeniu jest wtedy, gdy anoreksja czy bulimia stają się chorobami przewlekłymi. Jedzenie wybiórcze czy wymioty psychogenne najczęściej wymagają, poza odpowiednią dietą, interwencji psychologicznej. Czasami już niewielkie zmiany w środowisku czy stylu funkcjonowania rodziny prowadzą do ustąpienia objawów.
Problematyka zaburzeń odżywiania przedstawiana w literaturze fachowej dotyczy głównie młodzieży i osób dorosłych. Przegląd statystyk wskazuje, że około 0,5% tej grupy cierpi na anoreksję, około 1% na bulimię, a nietypowe postaci zaburzeń odżywiania występują nawet trzy razy częściej niż anoreksja i bulimia łącznie.
Najczęściej anoreksja rozwija się między 13 a 18 rokiem życia, 20-krotnie częściej u dziewczynek niż u chłopców. Bulimia przeważnie rozwija się w okresie dojrzewania, częściej u płci żeńskiej (na 30 chorych kobiet przypada 1 mężczyzna). Chociaż dolna granica wieku zachorowań na anoreksję i bulimię obniża się, u dzieci zaburzenia odżywiania rzadko występują w typowej postaci (na ogół diagnozowane są niespecyficzne zaburzenia odżywiania).