Wyobraźmy sobie sytuację, w której dietetyk edukuje pacjenta na temat racjonalnej diety, którą ten powinien prowadzić w życie, aby odzyskać zdrowie. Pacjent siedzi, zdaje się, że słucha. Po zakończonej edukacji ma sformułować cele, do których będzie dążył. Ustala zatem, co i kiedy będzie realizował.

Tyle w teorii. W praktyce zmiana nawyków budzi w pacjencie opór. Wprowadzenie zaleceń w życie jest dużo trudniejsze, niż pacjent początkowo zakładał. Dla przykładu - pacjent musi zmienić nawyki żywieniowe ze względu na chorobę nowotworową. Po dwóch tygodniach odwiedza dietetyka i wspólnie zastanawiają się, jakie są przyczyny tego, że tak mało zrobił z tego, co postanowił. Kolejne postanowienia będą korektą poprzednich. Na następnej wizycie pojawiają się wyrzuty sumienia, które skutecznie zagłuszają to, co mówi specjalista. Dietetyk proponuje, aby pacjent dołączył do grupy chorych na nowotwory, która wspiera się w walce z chorobą i zmianą nawyków. Pacjent wątpi w moc sprawczą takich grup.

Wyobraźmy sobie inną, choć podobną sytuację, w której dietetyk po przeanalizowaniu sytuacji pacjentki i przekazaniu niezbędnych zaleceń opowiada historię pani Katarzyny, która zmaga się z tą samą chorobą co pacjentka siedząca naprzeciw niego. Ma tak jak ona nowotwór, z którym postanowiła walczyć, wdrażając specjalną dietę. Mówi o tym, co ta pacjentka zrobiła i jak ciężko, mimo silnej motywacji, było wprowadzić nowe nawyki. Opowiada o najtrudniejszych momentach, kiedy chciała się już poddać, ale znalazła w sobie siłę dzięki dołączeniu do grupy wsparcia. Pacjentka wraca do domu, patrzy na zalecenia i cele, które ustaliła. W głowie ma mętlik, boi się, że nie da rady. Przypomina sobie, o czym mówił specjalista − historię Katarzyny, podobną do jej historii. Odszukuje grupę w Internecie – dołącza. W poniedziałek idzie na pierwsze spotkanie.

Czym różnią się te dwie sytuacje?

W pierwszej z nich terapeuta wraz z pacjentem pozostają cały czas w obszarze edukacji i racjonalnej analizy. W tym przypadku tego rodzaju forma komunikacji zamyka pacjenta na toczący się proces zmiany, który nie idzie we właściwym kierunku.

W drugiej historii terapeuta pozwala klientce wczuć się w sytuację innej osoby, która przeżywa analogiczny problem i w ten sposób przekazać treści wymagające przezwyciężenia i obawy przed dołączeniem do grupy.

Druga sytuacja kończy się pomyślnie głównie dlatego, że terapeuta użył metafory.