Nawracające zakażenia układu oddechowego (ZDO) w okresie jesienno-zimowym stanowią istotny problem medyczny zarówno dla pacjenta, jak i dla lekarza rodzinnego czy pediatry. Duża częstość ZDO ma też określone przełożenie na straty finansowe związane z absencją w pracy. Według danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w 2014 roku najwięcej zwolnień lekarskich, bo niemal 5 tysięcy, wydano właśnie z powodu chorób układu oddechowego. Najczęściej, bo w 85%, mają one podłoże wirusowe5.
Suplementacja witaminą D jest znana nie tylko w środowisku medycznym, ale również wśród osób spoza tego środowiska. Terminem „witamina D” określamy 2 związki: witaminę D2 (ergokalcyferol) występującą w organizmach roślinnych i grzybach oraz witaminę D3 (cholekacyferol) występującą w organizmach zwierzęcych. Zarówno witamina D2, jak i D3 nie mają aktywności biologicznej. Uzyskują ją poprzez enzymatyczną hydroksylację przy atomach węgla ich cząsteczek. Prowitaminą D2 jest ergosterol, a prowitaminą D3 pochodna cholesterolu – 7-dehydrocholesterol. W skórze, przede wszystkim w naskórku (głównie w keratynocytach warstwy rozrodczej), pod wpływem światła słonecznego 7-dehydrocholesterol ulega enzymatycznej fotoizomeryzacji do prewitaminy D, która pod działaniem energii cieplnej ciała przekształcona zostaje w ciągu kilku godzin w witaminę D3. Właściwymi związkami do suplementacji są więc: ergokalcyferol, cholekalcyferol , kalcyfediol4.
Podstawową funkcją witaminy D jest prawidłowe funkcjonowanie homeostazy wapniowo-fosforanowej. Witamina D prowadzi do zwiększonego wchłaniania wapnia oraz fosforanów, w nerkach zaś zwiększa wchłanianie zwrotne jonu wapnia. Ponadto sprzyja pobudzaniu osteoblastów do produkcji fosfatazy alkalicznej oraz osteokalcyny, dzięki czemu zmniejsza się ryzyko złamań. Dodatkowo hamuje wydzielanie parathormonu4, 13.
Obecna wiedza związana z niedoborami witaminy D wskazuje na konieczność suplementowania tego związku. Ilość preparatów, dawek, form dostępnych na rynku polskich suplementów tej witaminy prowadzi do refleksji, jak ową suplementację stosować. Od jakich czynników powinno zależeć dziennie zapotrzebowanie na tę witaminę? A także jaki wpływ mają różne czynniki na stężenie tej witaminy. W jaki sposób należy kontrolować efekty jej podaży oraz czy możliwe jest jej przedawkowanie4?