W publikacjach o probiotykach zwraca się uwagę głównie na ich role w funkcjonowaniu układu pokarmowego1, szczególnie w przypadku biegunek związanych z podawaniem antybiotyków lub w celu zmniejszenia dolegliwości u osób z zespołem jelita nadwrażliwego. Jednak bywa również poruszana kwestia wpływu probiotyków na wydolność sportową.
Cukrzyca typu 1 (DM1) to choroba metaboliczna charakteryzująca się hiperglikemią spowodowaną przez zniszczenie komórek beta trzustki. Proces ten zazwyczaj ma podłoże immunologiczne bądź idiopatyczne8, 9. Jednym z elementów leczenia pacjentów z DM1 jest wysiłek fizyczny, który prowadzi do poprawy kontroli glikemii i zmniejszenia ryzyka powikłań poprzez m.in. polepszenie funkcji śródbłonka oraz uzyskanie niższych wartości hemoglobiny glikowanej9.
U sportowców z cukrzycą typu 1 wysiłek fizyczny powoduje zwiększenie insulinowrażliwości bez insulinemii, gdyż peptyd ten jest egzogenny. Następstwem takiego działania może być hipoglikemia, która najczęściej zależy od zastosowanej insuliny. W przypadku analogów szybko działających, czyli insulin doposiłkowych, zagrożenie zbyt niskim poziomem glukozy można zaobserwować po około 2 godzinach, natomiast gdy stosuje się krótko działającą insulinę ludzką, efekt hipoglikemii może nastąpić po około 3−4 godzinach.
Sportowcy diabetycy mogą uprawiać różne dyscypliny sportu zarówno na poziomie amatorskim, jak i profesjonalnym1, 4. Odpowiednia strategia żywieniowa powinna obejmować takie elementy, jak: cel, czynniki mające wpływ na poziom glukozy (długość i typ treningów), czas i miejsce monitorowania glikemii, postępowanie przy określonych poziomach glukozy oraz edukację zawodnika5, 10.
Strategia żywieniowa
Osoby chorujące na cukrzycę typu 1 mają takie samo zapotrzebowanie na składniki odżywcze jak zdrowa populacja. Dieta powinna zawierać owoce, warzywa, produkty zbożowe (np. chleb, płatki owsiane), ryby oraz odpowiednie ilości mięsa, jaj czy nabiału. Zwraca się uwagę na fakt, że dania powinny charakteryzować się niską zawartością tłuszczu, rafinowanych węglowodanów oraz alkoholu. Zaleca się, aby w jadłospisie diabetyka uwzględnić przede wszystkim węglowodany o niskim indeksie glikemicznym.
Generalne rekomendacje przy tworzeniu strategii żywieniowej zarówno u sportowca z cukrzycą, jak i zdrowego są bardzo podobne. Należy wskazać zawodnikowi, co może spożywać i w jaki sposób nawadniać się przed wysiłkiem, w trakcie oraz po jego wykonaniu.
Odpowiednia strategia żywieniowa diabetyka powinna obejmować takie elementy, jak: cel, czynniki mające wpływ na poziom glukozy (długość i typ treningów), czas i miejsce monitorowania glikemii, postępowanie przy określonych poziomach glukozy oraz edukację zawodnika.