menu close arrow_back_ios arrow_back_ios person_add home

Zasady żywienia w reumatoidalnym zapaleniu stawów u dzieci

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest chorobą tkanki łącznej. Dolegliwość ma charakter zapalny, przewlekły, o podłożu autoimmunologicznym, dotyka około 1% światowej populacji. Najczęściej występującą postacią u dzieci jest młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów (MIZS). Stanowi ono najczęstszą artropatię zapalną wieku dziecięcego o nieznanej etiologii. Postać układowa (uMIZS) charakteryzuje się najcięższym przebiegiem klinicznym oraz ryzykiem najpoważniejszych powikłań. Żywienie w tej grupie pacjentów jest problematyczne ze względu na brak wytycznych, na których można by oprzeć zalecenia przeznaczone dla pacjentów.

Reumatoidalne zapalenie stawów jest najpowszechniej występującą formą zapalenia wielostawowego. Choroba ta może stać się przyczyną niepełnosprawności i niejednokrotnie inwalidztwa. Choroba poważnie wpływa na jakość życia przy zwiększonej zachorowalności i zmniejszonej oczekiwanej długości życia. Wraz z szybko rozwijającą się populacją z RZS choroba ta obciążyła społeczeństwo kosztami leczenia osób z tym schorzeniem. Przy nieokreślonej patogenezie różne badania wskazują na połączenie czynników środowiskowych i genetycznych odpowiedzialnych za pełną ekspresję choroby. Współdzielone epitopy kodowane przez allele ludzkich antygenów leukocytów (HLA), geny inne niż HLA, czynniki epigenetyczne i białka zróżnicowane glikozylowane są uważane za istotne czynniki ryzyka progresji chorób reumatologicznych. W powszechnej opinii uważa się, że choroby reumatyczne występują prawie wyłącznie u osób dorosłych, szczególnie często w wieku podeszłym. Możemy jednak zaobserwować, że u 2–10% osób z chorobami reumatycznymi pierwsze objawy występują już przed 16 rokiem życia. Nawet dzieci w wieku 4 lat mogą mieć objawy charakterystyczne dla tej choroby1–3. Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów jest chorobą przewlekłą i może dotyczyć nie tylko układu ruchu, ale również innych narządów. Pacjenci powinni zostać objęci opieką przez zespół specjalistów, tj. lekarz reumatolog, pielęgniarka, fizjoterapeuta, dietetyk, psycholog4. MIZS występuje z częstością 2,6–10 zachorowań na 100 000 dzieci. W polskich badaniach (w województwie łódzkim i kieleckim) wskaźnik zachorowalności wynosił 5–6,5 na 100 000 dzieci. Obserwuje się przewagę zachorowań wśród dziewcząt (1,5–2:1).

 

Diagnostyka i rodzaje MIZS

            Jednym z pierwszych objawów jest ból. Dzieci rzadko skarżą się na ból stawów, dlatego jest on często niezauważony przez rodziców/opiekunów. Zazwyczaj sygnalizowany ból objawia się bardziej pod postacią agresywnego zachowania, niepokoju podczas snu oraz zmianą postawy ciała. W pierwszej fazie choroby stanem zapalnym objęte są duże stawy, np. kolano, rzadziej zmiany dotyczą drobnych stawów rąk i stóp. Brak obciążania stawu zajętego procesem zapalnym prowadzi do powstania i utrwalania nieprawidłowej postawy ciała podczas wszystkich czynności dnia codziennego5.

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest chorobą tkanki łącznej. Dolegliwość ma charakter zapalny, przewlekły, o podłożu autoimmunologicznym, dotyka około 1% światowej populacji. Najczęściej występującą postacią u dzieci jest młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów (MIZS). Stanowi ono najczęstszą artropatię zapalną wieku dziecięcego o nieznanej etiologii. Postać układowa (uMIZS) charakteryzuje się najcięższym przebiegiem klinicznym oraz ryzykiem najpoważniejszych powikłań. Żywienie w tej grupie pacjentów jest problematyczne ze względu na brak wytycznych, na których można by oprzeć zalecenia przeznaczone dla pacjentów.

Chcesz przeczytać więcej?

Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.


O autorze

Dietetyka Aleksandra Żyła-Pawlak

CZYTAM ARTYKUŁY

Pracuje jako specjalista dietetyk w Klinice Pediatrii, Żywienia i Chorób Metabolicznych Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”. W swojej codziennej pracy zajmuje się dietetyką pediatryczną, głównie pacjentami na przewlekłym żywieniu dojelitowym oraz pozajelitowym. Opiekun praktyk i staży studenckich (Warszawski Uniwersytet Medyczny, SGGW, Wyższa Szkoła Rehabilitacji). Autorka publikacji naukowych, prelegentka konferencji oraz warsztatów szkoleniowych przeznaczonych dla dietetyków, lekarzy, pielęgniarek, neurologopedów i studentów.


Czytaj więcej