Zespół stopy cukrzycowej (ZSC) jest poważnym powikłaniem cukrzycy, które może prowadzić do amputacji kończyny. Może to dotyczyć każdego diabetyka, ale ryzyko zwiększa się wraz z czasem trwania choroby, zwłaszcza źle kontrolowanej lub zbyt późno rozpoznanej.
W przypadku młodszych pacjentów powstanie trudno gojącego się owrzodzenia na stopie często zbiega się w czasie z rozpoznaniem choroby podstawowej. Problem dotyka około 15% pacjentów z cukrzycą, zarówno typu 1 jak i 2. Zwiększanie się populacji młodych diabetyków prowadzi do obniżania się wieku pacjentów z ZSC.
W chwili obecnej w Poradni Stopy Cukrzycowej SPCSK ul. Banacha 1a w Warszawie leczonych jest 235 pacjentów, z czego prawie 78% stanowią mężczyźni. Średnia wieku pacjentów to niespełna 62 lata, a proces gojenia owrzodzenia trwa zwykle kilka miesięcy.
Definicją ZSC jest owrzodzenie lub/i destrukcja układu kostno-stawowego w obrębie stopy u pacjenta z cukrzycą.
Dlaczego właśnie STOPA cukrzycowa? Owrzodzenia powstają na stopach, ponieważ są to najbardziej oddalone obszary układu nerwowego i krążenia w ciele człowieka. Na skutek długotrwałej i niewyrównanej cukrzycy dochodzi do uszkodzenia drobnych włókien nerwowych i naczyń krwionośnych, co może być pośrednią przyczyną powstania owrzodzeń o charakterze:
Charakterystyczne dla neuropatii cukrzycowej są zaburzenia czucia w obrębie stóp o różnym nasileniu, dotyczące czucia powierzchownego, wibracji i temperatury. Bardzo prostymi testami można wykazać i uświadomić choremu obecność tych zaburzeń. Pacjent skarży się na drętwienie, mrowienie, pieczenie i ból o różnym nasileniu w obrębie stóp, zwłaszcza w nocy. Częstym objawem jest nadwrażliwość na dotyk, przeczulica (w nocy przeszkadza nawet kołdra leżąca na stopach). W zaawansowanej neuropatii pacjent może zgłosić się do lekarza z ciałem obcym w stopie, złamanym palcem lub głębokim oparzeniem, nie zdając sobie sprawy z tego, kiedy do tego doszło. Brak sygnałów ostrzegawczych w postaci bólu prowadzi do powstania owrzodzenia. Większość problemów jednak zaczyna się w mniej spektakularny sposób. Osłabienie mięśni i ścięgien powoduje charakterystyczne zniekształcenia stóp, co z kolei prowadzi do nieprawidłowego rozkładu nacisku i powstawania w tym obszarze zgrubień naskórka i modzeli. Dobrze byłoby, aby na tym wczesnym etapie pacjent został właściwie zaopatrzony pod kątem wkładek i butów wykonanych indywidualnie. Chorzy najczęściej lekceważą zalecenia dotyczące obuwia ze względów finansowych. Długotrwałe, masywne i punktowe zgrubienie działa jak kamień włożony do buta, powodując uszkodzenie głębiej położonych tkanek i powstanie owrzodzenia niewidocznego w początkowej fazie. Pacjent zwykle nie odczuwa dużego dyskomfortu podczas chodzenia. Dlatego bardzo ważnym elementem gojenia rany jest jej właściwe odciążenie, dobrane z uwzględnieniem sprawności chorego, umiejscowienia owrzodzenia, ukrwienia kończyny, jak i możliwości finansowych pacjenta. Do najczęściej stosowanych rozwiązań należą: but z wiszącym przodostopiem/piętą, but pneumatyczny, typu Walker, wkładki wielowarstwowe, filce medyczne.
Zespół stopy cukrzycowej (ZSC) jest poważnym powikłaniem cukrzycy, które może prowadzić do amputacji kończyny. Może to dotyczyć każdego diabetyka, ale ryzyko zwiększa się wraz z czasem trwania choroby, zwłaszcza źle kontrolowanej lub zbyt późno rozpoznanej.
Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.
Pielęgniarka z 20-letnim stażem pracy z pacjentami z cukrzycą. Od 10 lat zajmuje się chorymi z zespołem stopy cukrzycowej. Certyfikowany Trener Pompy firmy MEDTRONIC.
Do roku 2000 mleko ludzkie było uznawane za produkt sterylny, niezawierający w sobie bakterii. Długo nawet nie przypuszczano, że może zawierać mikroorganizmy. Obecnie wiadomo, że mleko to nie jest jałowe, a bakterie w nim występujące mają ogromny potencjał prozdrowotny kształtujący odporność dziecka.
14 listopada obchodzimy Światowy Dzień Cukrzycy. Jest to rocznica urodzin odkrywcy insuliny Fredericka Grant Bantinga. Dzień ten ustanowiono w 70-tą rocznicę odkrycia hormonu w 1991 roku przez Międzynarodową Federację Diabetologiczną.
Nadmierna masa ciała i otyłość stały się problemem globalnym we współczesnej opiece zdrowotnej. Stanowią zagrożenie dla zdrowia populacji, począwszy od negatywnego wpływu na przebieg procesów prokreacyjnych u kobiet i mężczyzn, przez przebieg ciąży i porodu, stan urodzeniowy noworodka oraz dalsze konsekwencje zdrowotne w każdej z omawianych grup.
