Choroba Leśniowskiego-Crohna (ang. Crohn’s Disease, CD), to – obok wrzodziejącego zapalenia jelita grubego (ang. Ulcerative Colitis, UC), mikroskopowego czy nieokreślonego zapalenia jelita grubego – zaburzenie zaliczane do nieswoistych chorób zapalnych jelit (ang. Infl ammatory Bowel Disease, IBD). Jest to grupa chorób przewodu pokarmowego charakteryzująca się przewlekłym stanem zapalnym mogącym trwać przez bardzo długi czas; przebiega z naprzemiennie trwającymi okresami zaostrzeń i remisji.
Wiele przypadków zachorowania na ten rodzaj koronawirusa przebiegło bezobjawowo lub skąpoobjawowo, dzięki czemu okres rekonwalescencji pacjentów przebiegał sprawnie i nie wymagał niestandardowych interwencji. Niestety u pacjentów, u których przebieg choroby był ciężki bądź przed zachorowaniem występowało wiele chorób współistniejących, tj. otyłość, cukrzyca, choroby układu krążenia, płuc, nerek czy wątroby okres rekonwalescencji był bardziej wymagający zarówno pod względem rehabilitacji, jak i wdrożonej dietoterapii3.
DIETA PRZY NAJCZĘSTSZYCH DOLEGLIWOŚCIACH WYSTĘPUJĄCYCH PO PRZEBYTYM COVID-19
Anemia
Ciężki przebieg COVID-19 w wielu przypadkach wiązał się z rozwojem ostrej niewydolności oddechowej, która skutkowała pojawieniem się infekcji wtórnych, zaburzeń pracy serca, tj. arytmii, a także anemii4. Anemia jeszcze przed pandemią była globalnym problemem zdrowia publicznego, który dotyka zarówno kraje rozwijające się, jak i rozwinięte, z towarzyszącymi temu poważnymi konsekwencjami dla zdrowia ludzi oraz ich rozwoju społecznego i gospodarczego5. Najczęstszymi jej objawami są: zmęczenie, senność, uczucie omdlenia i łatwa utrata tchu, bóle głowy, nieregularne bicie serca (kołatanie serca), zmieniony smak oraz dzwonienie w uszach (szumy uszne), co znacząco może wpływać na gorsze samopoczucie pacjenta, a także słabsze rezultaty prowadzonych działań rekonwalescencyjnych6.
W celu poprawy zdrowia pacjenta, u którego zdiagnozowano anemię bardzo ważne jest włączenie odpowiednio zbilansowanego sposobu żywienia, który będzie dostarczał odpowiednich ilości żelaza, a także kwasu foliowego i witaminy B12, których niedobory sprzyjają pogłębianiu się niedoborów żelaza. Bardzo ważne jest także zadbanie o odpowiednią podaż witaminy C wraz z posiłkami bogatymi w żelazo, gdyż witamina ta poprawia jego wchłanianie. W tabeli 1 zostały przedstawione produkty będące źródłem żelaza.
Przy układaniu diety dla pacjenta z anemią należy także pamiętać o tym, aby ograniczyć spożycie czarnej, mocnej herbaty w trakcie lub bezpośrednio przed lub po spożyciu posiłku. Niestety czarna herbata, tak lubiana przez Polaków, zawiera duże ilości związków zwanych taninami, które ograniczają wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego7.
Pod koniec 2019 roku choroba COVID-19 wywołana szybkim rozprzestrzenianiem się koronawirusa SARS-CoV-2 zaczęła dotykać coraz większej liczby ludności na całym świecie. W marcu 2020 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) postanowiła ogłosić stan pandemii, który trwa do dziś. Do końca sierpnia 2021 roku na całym świecie zachorowało ponad 200 milionów ludzi, niestety ponad 4 miliony osób zmarło z powodu ciężkiego przebiegu choroby. W Polsce COVID-19 dotknął prawie 3 miliony osób, z czego 2,5 miliona szczęśliwie wyzdrowiało.