menu close arrow_back_ios arrow_back_ios person_add home

Zaburzenia odżywiania u pacjentów z rzadkimi chorobami metabolicznymi

Zaburzenia odżywiania (jedzenia) są jednostką chorobową charakteryzującą się zaburzeniami łaknienia o podłożu psychicznym. W międzynarodowej klasyfikacji chorób ICD-10 oznaczone są alfanumerycznie jako F50. Wśród tej grupy można wyróżnić zaburzenia specyficzne, takie jak anorexia nervosa lub bulimia nervosa oraz zaburzenia niespecyficzne. Zaburzenia odżywiania obserwowane wśród pacjentów z rzadkimi chorobami metabolicznymi mogą mieć złożone podłoże sprawcze, poza psychicznym, wynikające także z samej choroby podstawowej czy stosowanego leczenia. Co więcej, mogą występować tylko czasowo, w wyjątkowych sytuacjach.

Rzadkie choroby metaboliczne dotyczące zaburzeń w metabolizmie białka, tłuszczu i węglowodanów w większości wypadków są z wyboru leczone dietetycznie. Dla części z nich dostępne są leki, ale mimo wszystko dieta jest nadal podstawą terapii. Są chorobami genetycznymi, co wiąże się z ich nieuleczalnością i przewlekłym leczeniem, czyli stosowaniem diety przez całe życie. Im wcześniej dieta zostanie wprowadzona oraz im lepiej będzie przestrzegana, tym długoterminowe rokowanie dla pacjenta jest lepsze1−4. Zaburzenia odżywiania mogą dotyczyć chorych w każdej z następujących grup wad:

 

Diety stosowane w rzadkich chorobach metabolicznych, poza ograniczeniami specyficznymi wynikającymi z danej wady, powinny dostarczać organizmowi odpowiedniej ilości energii. Bardzo ważne jest zapobieganie przedłużonemu głodzeniu. Dodatkowo istotnym czynnkiem jest prawidłowo prowadzona suplementacja, w tym aminokwasów, średniołańcuchowych kwasow tłuszczowych (MCT) czy białka całkowitego1, 2. Wszystkie te zalecenia określane są przez normy, ale powinny być modyfikowane w zależności od stanu zdrowia pacjenta czy wyników badań. Dlatego każdy chory powinien być traktowany indywidualnie.

Celem prowadzenia tak wymagających diet w terapii wad metabolizmu jest zapewnienie prawidłowego rozwoju przy jednoczesnym zapobieganiu powikłaniom choroby, w tym hipoglikemii oraz dekompensacjom metabolicznym. Dąży się do unikania wystąpienia procesu katabolizmu, który może być czynnikiem zapalnym w pogorszeniu stanu zdrowia. W czasie ząbkowania czy chorób infekcyjnych przebiegających z gorączką, wymiotami lub biegunką należy więc zwiększyć kaloryczność diety co najmniej o 10% zapotrzebowania klasycznego1, 2.

Ale jak zapobiegać katabolizmowi, jeżeli dziecko prezentuje zaburzenia odżywiania?

Zaburzenia odżywiania (jedzenia) są jednostką chorobową charakteryzującą się zaburzeniami łaknienia o podłożu psychicznym. W międzynarodowej klasyfikacji chorób ICD-10 oznaczone są alfanumerycznie jako F50. Wśród tej grupy można wyróżnić zaburzenia specyficzne, takie jak anorexia nervosa lub bulimia nervosa oraz zaburzenia niespecyficzne. Zaburzenia odżywiania obserwowane wśród pacjentów z rzadkimi chorobami metabolicznymi mogą mieć złożone podłoże sprawcze, poza psychicznym, wynikające także z samej choroby podstawowej czy stosowanego leczenia. Co więcej, mogą występować tylko czasowo, w wyjątkowych sytuacjach.

Chcesz przeczytać więcej?

Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.


O autorze

dr n. med. i n. o zdr. Ewa Ehmke vel Emczyńska – Seliga

CZYTAM ARTYKUŁY

Dietetyk – absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Obecnie wieloletni pracownik Kliniki Pediatrii, Żywienia i Chorób Metabolicznych oraz Poradni Chorób Metabolicznych (Centrum Chorób Rzadkich) Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie, wykładowca Wyższej Szkoły Rehabilitacji i SWPS oraz konsultant medyczny w klinice Neurosphera – Centrum Leczenia Padaczki w Warszawie. Specjalista w zakresie dietetyki pediatrycznej i wrodzonych wad metabolizmu po wielu polskich i zagranicznych szkoleniach z tego zakresu. W pracy zajmuje się głównie prowadzeniem pacjentów z chorobami rzadkimi i padaczką lekooporną (dieta ketogenna).


Czytaj więcej