Ergogeniczne działanie kofeiny w sporcie wykazano w wielu badaniach naukowych. Oczywiste jest, że podaż kofeiny wpływa korzystnie na wyniki osiągane przed sportowców, jednak zależy to od formy sportowca oraz czasu trwania, intensywności i rodzaju wykonywanego wysiłku fizycznego.
Od czego zależy zapotrzebowanie na wodę?
Zapotrzebowanie na wodę zależy od kilku czynników, takich jak:
- aktywność fizyczna, a głównie indywidualne tempo pocenia się,
- warunki klimatyczne, np. temperatura otoczenia, wilgotność powietrza,
- wiek,
- płeć,
- skład ciała i wymiary ciała.
W wypadku sportowców kluczowe znaczenie w oszacowaniu zapotrzebowania na płyny ma tempo pocenia się podczas wysiłku fizycznego. Średnie tempo pocenia się mieści się w szerokim zakresie: od 0,5 l do 2 l potu na godzinę ćwiczeń2.
W warunkach wysokiej temperatury otoczenia i przy bardzo intensywnym wysiłku może dochodzić nawet do utraty 4 l potu na godzinę.
Tempo pocenia się zależy m.in. od:
- indywidualnych predyspozycji: masy ciała, płci, wieku, stanu emocjonalnego, stopnia wytrenowania, genów, schorzeń, stanu nawodnienia, ubioru,
- wykonywanego wysiłku fizycznego (rodzaj, intensywność oraz czas trwania wysiłku),
- czynników środowiskowych: temperatura i wilgotność otoczenia, promieniowanie słoneczne, ruch powietrza, ukształtowanie terenu itp.1.
W rzeczywistości między zawodnikami istnieje duże zróżnicowanie pod względem szybkości wydzielania potu m.in. w zależności od powyższych zmiennych. Czołowi maratończycy mogą mieć wyższe tempo pocenia się, ale ostatecznie podobną ilość utraconych płynów (krótszy czas biegu) jak biegacze mniej wytrenowani, którzy kończą zawody na ostatnich miejscach. Podczas meczu piłkarskiego ilości wydzielanego potu będą się różnić między zawodnikami w zależności od ich pozycji i stylu gry, a także całkowitego czasu spędzonego na boisku5. Także zawodnicy grający w futbol amerykański (wysoka masa ciała, ciężki ubiór) będą mieli znacznie większe utraty wody wraz z potem w ciągu dnia (średnio ok. 8,8 l/dobę) niż biegacze trenujący tyle samo czasu i w tych samych warunkach otoczenia – średnio ok. 3,5 l/dobę7.
Żeby ocenić indywidualne tempo pocenia się danego zawodnika, praktyczną metodą jest kontrola masy ciała przed i po treningu, uwzględniająca straty wody wraz z moczem oraz objętość płynów spożytych podczas treningu4.
Jednym z najważniejszych składników odżywczych dla sportowców jest woda. Aby zawodnik mógł uzyskać optymalną zdolność wysiłkową w czasie treningu i zawodów, oprócz odpowiednio dostosowanej energetyczności diety, podaży makro- i mikroskładników, niezbędne jest optymalne nawodnienie1.