"Nie chcemy uwierzyć, że póki nie zajmiemy się poszerzeniem pola własnej świadomości – tak aby obszary podświadome i nieświadome były uświadomione, włączone w obręb tego, co możemy zrozumieć – naszym życiem kierują z ukrycia siły zupełnie nam nieznane" - Wojciech Eichelberger
Trudności w pracy z pacjentem
W kontakcie z osobą cierpiącą mogą pojawiać się silne emocje, takie jak bezsilność, złość, zrezygnowanie, zawstydzenie, strach czy poczucie nieadekwatności1, 2. Wyniki badań prowadzonych wśród specjalistów pracujących z pacjentami onkologicznymi jako przyczynę przeżywanych trudności wskazują brak wiedzy na temat choroby oraz jej leczenia oraz niewystarczające umiejętności dotyczące zaspokajania potrzeb psychologicznych i emocjonalnych pacjentów1.
W związku z tym, że uczucia zawierają silne komponenty emocjonalne, poznawcze oraz somatyczne, ich przeżywanie może wpłynąć na jakość udzielanej pomocy2. Pod wpływem silnych emocji utrudnione może być nawiązanie kontaktu z pacjentem i stworzenie atmosfery zrozumienia, a także mogą one zakłócać trafną analizę stanu chorego i dopasowanie najlepszej dla niego formy leczenia.
Nie ma wątpliwości, że będąc w kontakcie z drugim człowiekiem, nieumyślnie odzwierciedlamy jego emocje2, zatem po części możemy przeżywać podobne uczucia jak pacjenci. Z drugiej strony, pracując z pacjentami z nowotworami, konfrontujemy się z wieloma własnymi trudnymi uczuciami: bezradnością wobec choroby, lękiem przed śmiercią, kwestią zależności, bycia ciężarem dla innych. Warto jednak pamiętać o tym, że te dublowane w kontakcie z pacjentem emocje są następnie filtrowane przez nasze własne perspektywy i wcześniejsze doświadczenia2. Mimo postępu medycyny, która umożliwia obecnie skuteczne leczenie raka, niezliczona ilość mitów i błędnych przekonań na temat samej choroby, jej przyczyn, leczenia i rokowań występuje zarówno wśród pacjentów, jaki i specjalistów. Uważa się, że – niezależnie od wykształcenia – obawy przed rakiem występują u każdego z nas. Wyniki badań pokazują, że rak jest chorobą, która budzi najwięcej obaw i negatywnych skojarzeń we współczesnych społeczeństwach. Nie można bagatelizować faktu, że ta negatywna postawa specjalisty wobec choroby nowotworowej może stwarzać barierę w komunikacji z pacjentami3.
Współpraca z pacjentami z chorobą nowotworową wymaga od specjalisty szerokiego zakresu umiejętności. Równie istotne są wiedza na temat nowotworów, specjalistyczna wiedza dietetyczna, umiejętności komunikacyjne, jak i zdolność do radzenia sobie ze stresem i napięciem.