menu close arrow_back_ios person_add home

(Nie)zdrowe połączenia produktów

Dietetyk kliniczny Adrianna Frelich

Z GABINETU DIETETYKA

04-01-2016

3/2016

Rozwój nowych technologii, Internetu sprawił, że ludzie mają łatwy dostęp do informacji, niestety nie zawsze prawdziwych. Bardzo popularne jest stawianie diagnozy na podstawie opisu choroby wyszukanej w sieci. Podobnie jest z nowinkami dietetycznymi, z którymi pacjenci przychodzą do dietetyków − często budzą one wiele kontrowersji. Poniżej przedstawiam kilka najbardziej popularnych mitów żywieniowych, które zostały przeanalizowane na podstawie dostępnej literatury fachowej.

Czarna kawa jest zdrowsza niż kawa z mlekiem?

Kofeina jest bardzo często przedmiotem badań naukowców, ze względu na jej popularność wśród ludzi na całym świecie. Od zarania dziejów uznawana jest jako środek psychoaktywny, pobudzający ośrodkowy układ nerwowy i właśnie przede wszystkim z tego powodu jest spożywana przez tak ogromną rzeszę ludzi − najczęściej w postaci kawy. Ciężko jest rozstrzygnąć spór pomiędzy zwolennikami kawy i jej przeciwnikami. Dotychczasowe badania w zakresie działania tej używki na nasz organizm nie są jednoznaczne. Przede wszystkim kofeina powoduje wzrost ciśnienia skurczowego o 5−15 mmHg lub rozkurczowego o 5−10 mmHg, jednak najbardziej zauważalna zmiana w zakresie tych parametrów występuje dopiero przy dawce powyżej 250 mg kofeiny, czyli średnio po spożyciu ok. 2 filiżanek kawy z ekspresu. Jeżeli chodzi o ogólny wpływ kofeiny na organizm, to jej umiarkowane spożycie − poniżej 400 mg dziennie (ok. 4 filiżanek kawy z ekspresu) − nie wywiera znaczącego wpływu na układ krążenia. Co więcej, można znaleźć badania, w których jest mowa o wpływie kofeiny na zmniejszenie częstości występowania choroby Parkinsona.

Analizując wpływ kofeiny na układ kostny, nie można już przedstawić tak pozytywnych wniosków. Po przyjęciu 150−300 mg kofeiny odnotowuje się wzrost wydalania wapnia z moczem w ciągu 2−3 godzin. Wyniki badań wskazują, iż wczesne narażenie organizmu na kofeinę może zwiększać ryzyko złamań, które rośnie wraz ze zwiększeniem dawki kofeiny. Jednak przyjmowanie przynajmniej 800 mg wapnia z pożywienia przy spożywaniu mniej niż 400 mg kofeiny może zabezpieczyć przed osłabieniem struktury kości. Dlatego nie widzę przeciwwskazań do spożywania kawy z mlekiem. Dzięki takiemu dodatkowi można obniżyć negatywne działanie kofeiny na układ kostny człowieka.

Kawa z dodatkiem mleka wydaje się być również dobrym rozwiązaniem w celu zneutralizowania jej działania kwasotwórczego. W układzie pokarmowym kofeina powoduje pobudzanie wydzielania kwasu solnego, co może sprzyjać rozwijaniu sie stanów zapalnych w obrębie błony śluzowej jelit i żołądka. Mleko z kolei pomaga zneutralizować kwaśną zawartość w przewodzie pokarmowym.

Z drugiej strony, jeżeli głównym celem picia kawy jest polepszenie koncentracji, to lepszą alternatywą wydaje się czarna kawa − zawiera ona więcej kofeiny, która działa pobudzająco na nasz układ nerwowy.

Zatem to, jaką kawę wybierzemy, zależy od wielu czynników. Najważniejsze jest, aby zachować umiar, wtedy można być pewnym, że nie działamy na szkodę organizmu. Niestety, nie ma oficjalnie zatwierdzonej maksymalnej bezpiecznej dla organizmu dawki kofeiny, jednak uśredniając zalecenia różnych towarzystw naukowych, można przyjąć, że maksymalna dzienna dawka kofeiny dla zdrowej dorosłej osoby to 250−300 mg.

 

Z roku na rok powstaje coraz więcej nowych teorii, mitów dotyczących tematyki żywieniowej. Pacjenci coraz częściej decydują się na wizytę w gabinecie dietetyka, aby usłyszeć opinię specjalisty na tematy popularne w sieci. Niestety, zdarza się, że badania naukowe dotyczące popularnych mitów żywieniowych nie są jednoznaczne. Zachęcam do zapoznawania się z najnowszymi trendami żywieniowymi panującymi wśród społeczeństwa i analizowania ich pod kątem badań naukowych, przeprowadzania przeglądów lub zapoznawania się z literaturą specjalistyczną i opiniami ekspertów, aby nasi pacjenci otrzymywali jak najbardziej profesjonalne odpowiedzi na pytania stawiane w gabinecie dietetyka.

PRZYPISY

  1. Malik J., Frankova A., Drabek O. i wsp., Aluminium and other elements in selected herbal tea plant species and their infusions, „Food Chem.”, 2013, Aug 15;139(1−4):728−34.
  2. Ulotka suplementu Ascorgem (kwas askorbinowy) − krople doustne, roztwór.
  3. Engvik I.A., Flaten T.P., Ciesielski T., Trace Elements in Norwegian and Polish Tea Infusions, Norwegian University of Science and Technology Department of Chemistry, 2013.
  4. Salahinejad M., Aflaki F., Toxic and Essential Mineral Elements Content of Black Tea Leaves and Their Tea Infusions Consumed in Iran, „Biol Trace Elem Res.”, 2010, 134:109–117.
  5. Pudelski T., Uprawa ogórków w szklarniach na belach słomy, „Ogrodnictwo”, 1971, 10:306−308.
  6. Ribeiro-Alves M.A., Trugo L.C, Donangelo C.M., Use of Oral Contraceptives Blunts the Calciuric Effect of Caffeine in Young Adult Women, „J. Nutr.”, 2003, vol. 133;2:393−398.
  7. Bojarowicz H., Przygoda M., Kofeina. Cz. I. Powszechność stosowania kofeiny oraz jej działanie na organizm, „Probl Hig Epidemiol.”, 2012, 93(1):8−13.

O autorze

Adrianna Frelich

CZYTAM ARTYKUŁY

Tytuł magistra dietetyki zdobyła na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym. Współpracuje z przychodnią Premium Medical oraz Instytutem Sanvita. Poza tym pracuje w branży badań klinicznych, dbając o ich prawidłowy przebieg oraz rozwój.