W diagnostyce wyodrębnia się trzy składowe, takie jak: otyłość, wystąpienie znacznego białkomoczu, bez widocznych obrzęków, przy prawidłowym stężeniem albumin w surowicy krwi.
W rozpoznaniu glomerulopatii związanej z otyłością należy wykluczyć dwa pozostałe przewlekłe schorzenia nerek związane z chorobami cywilizacyjnymi: nefropatię cukrzycową i nefropatię nadciśnieniową2.
Czynniki wpływające na rozwój glomerulopatii związanej z otyłością
W patogenezie glomerulopatii związanej z otyłością bierze udział kilka współistniejących mechanizmów.
Otyłość może prowadzić do uszkodzenia nerek w sposób zarówno bezpośredni, jak i pośredni. Wśród czynników bezpośrednich należy wymienić efekty hemodynamiczne i hormonalne (m.in. hiperfiltracja kłębuszkowa i zwiększone ciśnienie wewnątrzkłębuszkowe). Pośredni wpływ nadmiernej masy ciała na wystąpienie przewlekłych chorób nerek polega na sprzyjaniu rozwojowi powikłań w postaci insulinooporności, cukrzycy typu 2 czy nadciśnienia tętniczego i dyslipidemii3.
Hiperfiltracja kłębuszkowa
Zwiększenie filtracji w kłębuszkach powstaje pod wpływem wzmożonego przepływu krwi przez nerki. Zwiększenie reabsorpcji sodu w pętli Henlego (pętla nefronu – część odpowiedzialna za zagęszczanie moczu i prawidłową funkcję wydzielniczą nerek, stanowi wzmocnienie przeciwprądowe) prowadzi do rozszerzenia tętniczek doprowadzających i powstania nadciśnienia3. Wzrost zwrotnego wchłaniania sodu zachodzi najprawdopodobniej pod wpływem wzmożonej aktywności układu współczulnego. Poza tezą dotyczącą układu współczulnego, rozważa się również wpływ hiperinsulinemii oraz nadmiar ekspresji układu renina – angiotensyna – aldosteron (RAA). Długotrwałe pobudzanie układu RAA prowadzi do upośledzenia regulacji nerkowej, a to sprzyja hiperfiltracji. Wieloletni nadmiar masy ciała powoduje dalszy przerost kłębuszków nerkowych, co skutkuje upośledzeniem czynności nefronów i rozwojem układowego nadciśnienia tętniczego. Ciągle podwyższone ciśnienie doprowadza do zniszczenia bariery filtracyjnej, która przestaje pełnić swoją ochronną rolę. Również podwyższone o ok. 35−40 mm Hg ciśnienie wewnątrzbrzuszne może przyczynić się do wzmożonej reabsorpcji sodu1.
Coraz częściej w opisie swoistych dysfunkcji nerek u osób z nadmierną masą ciała stosuje się pojęcie glomerulopatii związanej z otyłością (obesity-related glomerulopathy − ORG). ORG jest zespołem chorobowym, który dotyczy najczęściej osób ze wskaźnikiem masy ciała powyżej 40 kg/m2. U osób z BMI ≥ 30 kg/m2 ryzyko zachorowania wzrasta nawet do 83%1.
