menu close arrow_back_ios person_add home

Żywienie i suplementacja w urazach mięśniowo-szkieletowych

Dietetyk sportowy Marceli Wiski

DIETETYKA SPORTOWA

02-09-2019

25/2019

Na całym świecie popularność sportu nieustannie rośnie. Sportowcy dążą do poziomu elitarnego, nieustanie rozwijając swoje umiejętności, a w związku z tym zawodników poddaje się coraz to nowym, cięższym schematom treningowym.

Rosnąca pula sportowców zwiększa konkurencję zewnętrzną, ale także wewnętrzną, gdzie zawodnicy, chcąc udowodnić swoją wartość oraz utrzymać się lub dostać się do „pierwszego składu”, wymagają od siebie więcej. W konsekwencji zawodnicy obarczeni są wyższym ryzykiem kontuzji, przy czym w razie jej wystąpienia oczekuje się od nich jak najszybszego powrotu do zdrowia1. Sytuację tę odzwierciedla opinia specjalistów – 83% z nich uważa, że kontuzje wynikają z przeciążeń treningowych2.

Kontuzje można podzielić na lżejsze, takie jak: naciągnięcia, napięcia czy stany zapalne, oraz cięższe, jak: naderwania, pęknięcia, zwichnięcia stawów/kości, wyłamanie stawów, urazy kolan, zerwanie ścięgien i więzadeł, poważne i nieleczone stany zapalne, zrosty bliznowate oraz zerwanie przyczepów. Im wyższy poziom współzawodnictwa, tym ryzyko jest większe. W zależności od rodzaju sportu charakter kontuzji oraz częstość występowania mogą się różnić. Ponad 50% kontuzji dotyczy kończyn dolnych, w tym najczęściej zgłaszane są skręcenia stawu skokowego i uszkodzenia kolana, przede wszystkim struktury więzadła krzyżowego przedniego (ACL, ang. anterior cruciate ligament)3. Kontuzje są nieuniknionym aspektem ćwiczeń i uczestnictwa w sporcie. W konsekwencji sportowcy zaprzestają lub przynajmniej ograniczają uczestnictwo w sporcie i zmniejszają aktywność fizyczną. Okazuje się, że nawet połowa urazów wymaga zaprzestania treningów na okres przekraczający 3 tygodnie. Podstawowym celem rekonwalescencji jest powrót do sportu na poziomie fizycznym i emocjonalnym sprzed urazu oraz zapobieganie ponownemu urazowi. Dlatego ważne jest, aby poznać metody, które mogą przyspieszyć leczenie i powrót do treningów4.

Urazy w sporcie mogą wystąpić na skutek mechanizmów kontaktowych lub bezkontaktowych i mogą mieć charakter ostry lub nadmierny. Po zdefiniowaniu urazu jest wprowadzany odpowiedni model rehabilitacji mający na celu uniknięcie długotrwałego unieruchomienia, które potencjalnie może negatywnie wpływać na napięcie mięśni oraz ich siłę i strukturę. Wśród innych opcji stosowanych przez trenerów, lekarzy i sportowców w celu poprawy regeneracji można wyróżnić wsparcie żywieniowe1. Większość kontuzji wymagających znacznego zredukowania aktywności lub unieruchomienia, niezależnie od rodzaju uszkodzonej tkanki, charakteryzuje podobny ogólny proces gojenia się ran. Istnieją trzy fazy gojenia: hemostaza/stan zapalny, faza naprawcza/proliferacja oraz faza przebudowy i dojrzewania5, 6.

Na całym świecie popularność sportu nieustannie rośnie. Sportowcy dążą do poziomu elitarnego, nieustanie rozwijając swoje umiejętności, a w związku z tym zawodników poddaje się coraz to nowym, cięższym schematom treningowym.

Chcesz przeczytać więcej?

Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.


O autorze

Marceli Wiski

CZYTAM ARTYKUŁY

Absolwent Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Swoje zainteresowanie ukierunkowuje na dietetykę sportową. Aktualnie członek Dietetyki #NieNaŻarty, gdzie pracuje jako dietetyk zarówno z początkującymi, jak i elitarnymi sportowcami.