menu close arrow_back_ios person_add home

Zalecenia żywieniowe dla ultramaratończyków

Dietetyk sportowy Bartłomiej Pomorski Michał Płecha

DIETETYKA SPORTOWA

03-09-2018

19/2018

Podczas wyścigów trwających powyżej kilkunastu godzin drastycznie wzrasta ryzyko wystąpienia ośrodkowego i obwodowego zmęczenia, zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej, hipo- lub hipertermii, wyczerpania zasobów glikogenu czy też problemów żołądkowo-jelitowych. W ostatnich latach naukowcy znacznie częściej badają procesy zachodzące podczas długotrwałej aktywności fizycznej, co podyktowane jest m.in. rosnącą popularnością tego typu zawodów sportowych.

Pojęcie „ultra” w kontekście zawodów wytrzymałościowych nie jest precyzyjnie zdefiniowane. Dla biegaczy wysiłkiem ultra jest kilometraż powyżej dystansu maratonu (42,195 km). W pracach naukowych dystans ultra określa się jako wysiłek trwający powyżej 4 godzin. Czas trwania zawodów może być jednak ekstremalnie zróżnicowany i wynosić nawet do kilkudziesięciu godzin.

 

Podczas wyścigów trwających powyżej kilkunastu godzin drastycznie wzrasta ryzyko wystąpienia ośrodkowego i obwodowego zmęczenia, zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej, hipo- lub hipertermii, wyczerpania zasobów glikogenu czy też problemów żołądkowo-jelitowych. W ostatnich latach naukowcy znacznie częściej badają procesy zachodzące podczas długotrwałej aktywności fizycznej, co podyktowane jest m.in. rosnącą popularnością tego typu zawodów sportowych. Wyniki tych badań już dziś pozwalają, między innymi dzięki właściwej optymalizacji żywieniowej, przeciwdziałać większości z wymienionych problemów.

 

Dla zobrazowania przekrojowości wysiłków typu „ultra” warto wymienić kilka imprez sportowych organizowanych zarówno w Polsce jak i na świecie:

Równie chętnie Polacy biorą udział w zawodach triathlonowych, których popularność w naszym kraju rośnie z dnia na dzień. Poniżej lista najpopularniejszych i najbardziej ekstremalnych zawodów:

 

Ogólne rekomendacje żywieniowe

 

Węglowodany vs tłuszcze

Próba oszacowania wykorzystania poszczególnych substratów energetycznych w trakcie wydarzeń o charakterze ultra jest niezwykle trudna ze względu na zróżnicowany stopień wytrenowania zawodników, topografię trasy, warunki środowiskowe, co z kolei wpływa na intensywność względną wysiłku fizycznego, a tym samym utlenianie tłuszczów lub węglowodanów (im większa intensywność względna, tym większe wykorzystanie cukrów jako źródła energii)1. W trakcie długotrwałych ćwiczeń o niskiej intensywności energia pozyskiwana jest głównie w procesach tlenowych, a zasoby tłuszczów w organizmie są preferencyjnym substratem energetycznym wykorzystywanym do tych celów, przy czym ich tempo zużycia może zostać podniesione w wyniku przestrzegania (adaptacji) diety wysokotłuszczowej2, 3.

Podczas wyścigów trwających powyżej kilkunastu godzin drastycznie wzrasta ryzyko wystąpienia ośrodkowego i obwodowego zmęczenia, zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej, hipo- lub hipertermii, wyczerpania zasobów glikogenu czy też problemów żołądkowo-jelitowych. W ostatnich latach naukowcy znacznie częściej badają procesy zachodzące podczas długotrwałej aktywności fizycznej, co podyktowane jest m.in. rosnącą popularnością tego typu zawodów sportowych.

Chcesz przeczytać więcej?

Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.


O autorze

Bartłomiej Pomorski

CZYTAM ARTYKUŁY

Prezes Polskiego Towarzystwa Dietetyki Sportowej oraz członek organizacji Professionals in Nutrition for Exercise and Sport (PINES). Współwłaściciel poradni dietetycznej „Dietetyka Sportowa”, w której na co dzień współpracuje jako dietetyk ze sportowcami, zarówno amatorami, jak i zawodowcami.

Michał Płecha

CZYTAM ARTYKUŁY

Student dietetyki Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, absolwent prawa na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. W wolnym czasie oddaje się pasji jaką jest bieganie. Szczególnym zainteresowaniem darzy dietetykę sportową, której różne koncepcje weryfikuje na treningach i zawodach.